kritiken hemeroteka

8.121 kritika

Azken kritikak

« | »

Bitsa eskuetan / Miren Agur Meabe / Susa, 2010

Sarri apostolua eta inoiz euskalgeisha Gema Lasarte / Argia, 2011-01-30

Euskal poesiaren arrosa den andre mamitsu honek, hiru atal aski ezberdin dituen poema landa edo itsasoa paratu digu, likidotasunaren semantikak eskaintzen duen jariokortasun guztia literatur aitzakia bilakatuz.

Meabek ondo aitortzen duen bezala, ispiluak ditu azalean eta bere trakeak badu izan bere mintzoa. Nitasunetik idazten digu egileak, ahots propioa ez ezik, identitate eraikuntzarako ispilu anitz jarri dizkio haren bizi esperientziei. Zaila egiten da egilearen eta subjektu poetikoaren arteko diferentziarik aurkitzea, balirudike etenik gabe Meabe bera dela erraietatik idazten ari zaiguna. Esaten digu, oroitzen duena dela, horixe dela, besterik ez; ez dela perfektua, Parkak politago eta argiagoak direla. “Uharte isila eta sakan ozena, neu, uneoro poeta, noizean behin jueza, sarri apostolua eta inoiz euskalgeisha”.

Zahartzen ari den emakume baten testigantza ematen digu. Hala, laster semeak ez diola “pa” emango, laster hilero hilekorik ez duela izango esaten digu. Baina, sekula ahaztu gabe idazle honek sukaldearen minipoetika oso duela maite, jarraitzen duela sukaldean idazten makarroiak edo hitzak egosi bitartean. Eta hori, Meaberen eta bere poetikaren konstante bezala azpimarratu beharko genuke. Izan ere, errelato handiak, egia absolutuak etxeko gauza txikiekin, emakumeen kontuekin nahasteko, josteko etengabeko nahia erakutsi ohi baitu Meabek. Emetasunaren aldarria edozein unetan egiteko gogoa eta beharra.

Egia txiki hauek, ordea, bakardadea, heriotza eta maitasuna bezalako gai handiekin lotu ditu Meabek liburuaren joanean. Horrela, bigarren atala oso-osorik heriotzari begiratu bat da. Amaren heriotza. Ama hitz egiten jarri du Hobia poeman eta estreinakoz poetaren ama mintzo zaigu eta jakin dugu poetak begia galdu zuenean, edota abortuen garaian, ama eta literatura izan zituela sufrimenduan lagun.

Azken atalean, Meabek, gai unibertsalak albo batera utzita, zapitxo intimoak eskaini dizkigu. Bizitzeko beste modu batzuk. Maitasun erromantikoak ahaztuz, kontrabandoko maitasunaz, gurpil gabeko, etxerik gabeko maitasunaz mintzo zaigu beste gauza askoren artean. “Zu maitatzea zen izotz artean saltoka ibiltzea, haize zorrotzaren deiei baietz, baietz esatea (…) Eta beste antartikan, tipula nahiz arima zuritzea, geranioari eta bizitzari lurra aldatzea”.

Hitz gutxitan, binomio fantastikoak ondo josten dakien poeta honek, gairik garratzenak eta txikienak elkarrekin lotuz poema handiak, esanahi handikoak, egiten dakiela erakutsi digu berriro. Horretarako emetasunaren, azalaren, likidoen eta sukaldearen semantikak, Itsaso zabalaren, Heriotzaren nahiz Maitasunaren gai unibertsalekin ezkondu eta parez pare jarri behar izan baditu ere. Eta hor dago, nire gusturako, emakume honen poesiaren handitasuna.

Azken kritikak

Alaska
Castillo Suarez

Irati Majuelo

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña

Jon Martin-Etxebeste

Axularren gerizapean
Kepa Altonaga

Asier Urkiza

Emakume bat
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Atsoa
Victor Catala

Joxe Aldasoro

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi

Irati Majuelo

Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Jon Martin-Etxebeste

Alaska
Castillo Suarez

Maddi Galdos Areta

Puskak
Irene Pujadas

Asier Urkiza

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Nagore Fernandez

Beirazko kanpaia
Sylvia Plath

Hasier Rekondo

Artxiboa

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

2022(e)ko maiatza

2022(e)ko apirila

2022(e)ko martxoa

Hedabideak