susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Zu ere katu | Aldakuntza »

Vikingoen sorterrira / Xabier Mendiguren / Elkar, 2010

Bestearen begirada Javier Rojo / El Correo, 2010-05-29

Xabier Mendiguren Elizegi idazle eta editorearen azken liburuak Vikingoen sorterrira du izenburua. Bertan argumentuaren aldetik zeharo desberdinak diren zazpi narrazio biltzen dira. Argumentuaren aldetik desberdinak dira, bai, baina guztietan ez bada, gehienetan jarrera bera agertzen dela esan daiteke. Izan ere, narrazio hauetan guztietan aldez edo moldez bestearen kontzientzia hartzea agertzen zaigu. Batzuetan gai politikoak dira narrazioan agertzen direnak eta denok dakigu Euskal Herrian gai guztiek politikoak izateko joera dutela edota gai guztiak politikaren ikuspuntutik aztertzeko joera dugula. Hau da, beti ere filiazio politikoaren bila joaten garela errealitatearen gaineko edozein interpretazio egiten denean.

Politikaren hipertrofian bizi gara, eta nago jarrera honetatik ez dela (ez garela) inor libratzen. Xabier Mendigurenen pertsonaiek aurkezten duten ikuspuntua, euskal literaturan ohikoa den bezala, ezkerreko eta abertzaleena da, baina pertsonaia nahiko lauak eta eskematikoak badira ere, idazleak matizazio eta xehetasunerako joera garatu nahi izan duela ematen du. Edonola ere, mundua dikotomietan aurkezten digu, kontrajarritako bi talderen arteko talka gertakarien ardatza izango balitz bezala. Bi zatitan banatutako mundu horretan, pertsonaiek bestearen ikuspuntuarekin egiten dute topo, eta horrek behartzen ditu beren iritziak eta jarrerak leuntzera, ziurtasunen lekuan nolabaiteko zalantzak landatzera. Mundua, beraz, ez da zuri ala beltz agertzen.

Ipuinotan agertzen diren jarrerak, batez ere politikari, militantziari lotutako kontuak azaltzerakoan, guztiz simetrikoak dira, idazlea kontrajarritako bi muturren artean erdiko puntu orekatsu bat bilatzen ari balitz bezala. Esanguratsua da Normalak bagina bezala izeneko narrazioan agertzen den sinbolismoa, Euskal Herrian gertatzen denaren aurreko jarrera hori ulertzeko: Bi atzeratu borrokan hasten dira ulertzen ez duten politika kontu batengatik eztabaidan. Horixe da euskal gatazka.