« Ez dugu generorik, ez dugu aberririk | Ironiaren eskutik »
Eskarmentuaren paperak / Anjel Lertxundi / Alberdania, 2009
Idazlearen beste aldean Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2010-01-15
Badira literaturan bertan ere aske eta suelto samar dabiltzan testuak, literarioak izanik, dauden edo egon daitezkeen generoetan sailkatu ezin direnak, gainezka egiten dutelako guztietan eta isurtzen direlako erreka-urak bezala. Anjel Lertxundik liburu honetan aurkezten dizkigun eskarmentuaren paperak bere lanaren osagarri dira. Idazlearen ofizioaz ezer gutxi dakienak ezin irudika lezake idazte hutsak zenbat ekintza dakartzan berarekin. Irakurketa dago, batzuetan modu konpultsiboan; besteetan, zerbait ikasteko, edo jakinekoá denaren gainean jakinekoak diren beste kon. tu batzuk eransteko; gero oharrak daude, azpimarratzen diren lerroak. Azkenik, gogoeta dago, aukeran hartutako testuari buruz. Gogoeta hori edo gogoeta multzoa idazleari lotuta badago ere eta haren izenaren arabera ibil badaitezke munduan zehar. Badira, eta izan dira, gogoeta soilak idazten dituztenak eta mundu konplexu eta konplikatua adierazten saiatzen diren idazleak; Cioran esaterako.
Idazle bakoitzak, idazten hasten den unetik, baditu bere zaletasunak eta bere fobiak ere. Gerta daiteke fobiak nabariagoak izatea zaletasunak baino; alderantziz gerta daitekeen bezala. Anjel Lertxundiren liburua gehiago da zaletasunen kontaera, fobiena eta gorrotoena baino. Fobiei buruzko liburuek ez dute izen onik, baina ezin esan beharrezkoak ez direnik; idazle baten argazkia egiteko edo haren irudia osatzekotan. Liburua gogoetaz josita dago, literaturari buruzko gogoetaz, irakurketaren unea gaindituz, gure aldira etortzen direnak. Literaturaren beraren esparrua gainez gain ibili ondoren, beste alorrak erakusten dizkigute.
“Egunen batean oinazeak bakean utziko gaituen esperantza, horra utopiaren definizio bat”, esaterako.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo