kritiken hemeroteka

8.530 kritika

« | »

Mentura dugun artean / Anjel Lertxundi / Alberdania, 2001

Literaturaren kalesa Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-04-06

Liburua, esan dezadan ezer baino lehen, astiro irakurtzeko da. Garai batean belaontziak eta kalesak —hiru mastako belaontziak eta lau zaldirekiko kalesak— hartzen ziren garaian, astetako eta hilabetetako bidaiak egiten ziren moduan egin behar da Anjel Lertxundiren liburuak eskaintzen duen bidea, amaierara presarik gabe iristeko, bidaiak eskaintzen duenaz gozatuz, aurrera joan ahala tristatuz, atzean utzi denagatik batez ere.

Eta egia esan, garai bateko bidaiek adina —nire baieztapenak ez du esan nahi gaur egungo bidaiek ezer eskaintzen ez dutenik— eskaintzen du liburuak, literaturaren ikuspegitik ez ezik, baita etikarenetik ere; azken finean, bere zeregina zaintzen duen idazleak arazo etikoak sorrarazten ditu bere nobela eta poemetan, bere ipuin eta hitzaldietan, irakurleek, bakoitzak bere bakardadean, arazo etikoei erantzuna eman diezaien, ahal duten neurrian. Saiakerak, Anjel Lertxundik saiatu duen saiakerak, gehiago du aitorpenetik, literaturak hurbiletik —hurbileko talaiatik, idazleari izugarri gustatzen zaion hitza erabiliz— sortzen dizkion galderei erantzuteko premiaren ondorio, gaztelu urruneko almenetatik —ez dakit gogoko ote duen hitz hori— literatura fikzioa balitz bezala hartzeko jokoa baino.

Beraz, Anjel Lertxundiren inplikazioa liburuan zuzena da, kezkatzen eta larritzen duten arazoei buruz idazten du, lehenago arazo horiei buruz gogoeta egin ondoren; baina jakina, fikzioa —horixe da literatura— duela abiapuntu. Letren errepublikari eskaintzen dion testua, esaterako, sujerikorra da oso; Oteizari eskainitakoa, eztabaidagarria; Mikel Lasari buruzkoa samurra; tradizioaren eta modernidadearen arteko lehiarena, funtsezkoa, ezer funtsekorik bada gure munduan… Hitz gutxitan, idazleak gizartean duen zereginari buruz ari da Anjel Lertxundi; hobe esan, idazleak eta idazlearen lanek —kulturak alegia— gizartean duten zereginari buruz. Obra, azkenik, literaturaren esparrutik haratago baitoa, zorionerako edo zoritxarrerako.

Azken kritikak

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak