« Fadoan kantetako moduko patua | Proposamena »
Lubakia / Andrei Platonov (Iker Sancho) / Alberdania-Elkar, 2009
Utopia Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2009-07-31
Joseph Brodskyk, Platonovi buruz: ari zela, honako hau idatzi men: “Aipaturiko guztiarengatik, nire ustez, Platonov itzulezina da”. Platonov euskara itzuli da, ordea, ongi nire iritzian, eta euskara ez ezik euskaldunok ere zorionekoak gara, halako idazlea geurean irakurtzeko aukera dugulako Brodskyk berak ere honako hau ere badio Platonoven lanari buruz: “Eta hala ere, denbora, espazioa, bizitza bera eta baita heriotza ere kolokan jartzen dituen Platonoven hizkuntza hori birsortzeko edozein saiakera pozik hartu beharko genuke. Eta ez kultua delako, baizik eta, azken finean, hizkuntza horretan hitz egiten dugulako”.
Bizi gareneko lurrean paradisua eraíkitzeko saioari deítzen zaio utopia. Saio hori Sobiet Batasunean egin zen, inoiz eta inon egin ez den bezala. Asko idatzi izan da saioaz eta saialdiaz, baina gutxik Platonovek idatzi izan duen indarrez: Sinetsi egin zuen paradisua eraiki zitekeela lurrean, lurtarrentzat, eta, fede horrek bultzaturik, bera ere salo horretan partaide ez ezik, parte ere izan zen. Fede horri lotu bazitzaion, nola sinestunak bere sinesmenari eusten dion. Bada zerbait mistikoa lotura horretan, eta mistikoa den, edo mistikoa izan nahi duen oro, hizkuntza da bilakatzen, hizkuntzaren hizkuntza, meta-hizkuntza, beste ezerk harrapa ezin lezakeena. Gerora jaurtia den proiekzioa baita, finean, gerora begira altxatzen den eraikina: den-dena izan nahian Sobiet Batasunak porrot egin zuen, eta Platonovek, seguru aski, Lubakia idatzi zuénean bazuen porrot horren susmoa. Hortik hizkuntza hautsia, altzairuak jota bezala zauritua. Esperantzaren irudi, jakina.
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Irati Majuelo
Herioa Venezian
Thomas Mann
Aritz Galarraga
Azken batean
Lourdes Oñederra
Ibon Egaña
Goizuetako folkloreaz
Patziku Perurena
Mikel Asurmendi
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Asier Urkiza
Beste zerbait
Danele Sarriugarte
Nagore Fernandez
Akabo
Laura Mintegi
Amaia Alvarez Uria
Txillardegi hizkuntzalari
Markos Zapiain
Jon Jimenez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Paloma Rodriguez-Miñambres
Lakioa
Josu Goikoetxea
Mikel Asurmendi
Lur mortuak
Nuria Bendicho
Irati Majuelo
Hitz etena
Eustakio Mendizabal "Txikia"
Paul Beitia Ariznabarreta
Akabo
Laura Mintegi
Joxe Aldasoro
Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga
Paloma Rodriguez-Miñambres