kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Lubakia / Andrei Platonov (Iker Sancho) / Alberdania-Elkar, 2009

Utopia Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2009-07-31

Joseph Brodskyk, Platonovi buruz: ari zela, honako hau idatzi men: “Aipaturiko guztiarengatik, nire ustez, Platonov itzulezina da”. Platonov euskara itzuli da, ordea, ongi nire iritzian, eta euskara ez ezik euskaldunok ere zorionekoak gara, halako idazlea geurean irakurtzeko aukera dugulako Brodskyk berak ere honako hau ere badio Platonoven lanari buruz: “Eta hala ere, denbora, espazioa, bizitza bera eta baita heriotza ere kolokan jartzen dituen Platonoven hizkuntza hori birsortzeko edozein saiakera pozik hartu beharko genuke. Eta ez kultua delako, baizik eta, azken finean, hizkuntza horretan hitz egiten dugulako”.

Bizi gareneko lurrean paradisua eraíkitzeko saioari deítzen zaio utopia. Saio hori Sobiet Batasunean egin zen, inoiz eta inon egin ez den bezala. Asko idatzi izan da saioaz eta saialdiaz, baina gutxik Platonovek idatzi izan duen indarrez: Sinetsi egin zuen paradisua eraiki zitekeela lurrean, lurtarrentzat, eta, fede horrek bultzaturik, bera ere salo horretan partaide ez ezik, parte ere izan zen. Fede horri lotu bazitzaion, nola sinestunak bere sinesmenari eusten dion. Bada zerbait mistikoa lotura horretan, eta mistikoa den, edo mistikoa izan nahi duen oro, hizkuntza da bilakatzen, hizkuntzaren hizkuntza, meta-hizkuntza, beste ezerk harrapa ezin lezakeena. Gerora jaurtia den proiekzioa baita, finean, gerora begira altxatzen den eraikina: den-dena izan nahian Sobiet Batasunak porrot egin zuen, eta Platonovek, seguru aski, Lubakia idatzi zuénean bazuen porrot horren susmoa. Hortik hizkuntza hautsia, altzairuak jota bezala zauritua. Esperantzaren irudi, jakina.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak