susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Gure barne zuloak betetze aldera | Nondik da irteera? »

Aspaldiko lagunen bisita / Askoren artean / Susa, 2008

Baso eta garo Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2008-12-12

Liburuak azalean dakarren argazkiari arretaz begiratzen dionak ate bat ikusiko du horma zuriaren aurka jarria. Harantzago, basoa. Literaturaren irudia izan daiteke; ateak zabaltzen ditu, horma jotzeko. Gure literaturaren historian izan diren aldizkarien patua, jakína. Ilusioz eta gogo handiz zabaldu ziren, loreak bezala, garai batean, eta ateak jira erdia egin baino lehenago, inora ez zihoazela ohartu, hasierako hormaren aurrean zeudela, zuriari begira. Azkenik, itxi. Harantzago, baso eta garoa. Irudia literaturaren esparrutik bizitzarenera eraman daiteke, erraz asko. Harantzago, baso eta garoak, edo garo eta basoak.

Susak bere historian, alegia bere hamalau urtetan, sortutako susaki guztietatik hogeita bost ipuin hautatu ditu Mikel Elorzak eta haiekin liburu hau osatu du. Idazle bat, ipuín bat, hala iritzirik. Hogeita bost idazle, batean bilduak. Batzuk oso ezagunak dira: Pako Aristi, Míkel Hernandez Abaitua, Xabier Montoia, Edorta Jimenez, Juan Luis Zabala, Itxaro Borda, Pablo Sastre, Mikel Antza (ez berezíkí literaturari eman dionagatik). Beste batzuk ez dira hain ezagunak, eta badira ez direnak ere, alegia beste izen baten babesean ezkutatu direnak.

Literatur aldizkaria bere garaiaren zordun izan ohi da, eta bere garaiko ajeak eta sendagarriak, bere garaiko sentimenduak eta minak ditu. Baina era berean idazle berriak trebatzeko tresna ona izan da. Garaiari loturik izateagatik, aldizkarietan argitaratutako literatura arnasa txikikoa da, eskuarki. Ez da betikoa izateko idatzia izan, une bateko eskaerari erantzuteko baizik. Liburuan badira ípuin batzuk, oraindik irribarrez irakurtzen direnak. Baina beste batzuk zahartu egin dira, idazleak berak baino arinago, esango nuke.