kritiken hemeroteka

8.530 kritika

« | »

Souvenir / Castillo Suarez / Elkar, 2008

Sotiltasun poetikoa Javier Rojo / El Correo, 2008-06-07

Castillo Suarez idazle nafarrak beste poema liburu bat argitaratu du, “Souvenir” izenburukoa. Poema liburu horretara hurbiltzen den irakurleak bi ezaugarrirekin egingo du topo lehenengo momentuan. Alde batetik, idazle honek poesiarako erabiltzen duen literatur hizkuntza eguneroko hizkuntzatik hartuta dago. Literaturaren historian zama poetikoa hartu duen ohiko hitzak alde batera uzten ditu idazleak. Gauzak horrela, literatur hizkuntza oso sinplea delako inpresioa nagusitzen da liburuaren irakurketan. Horrek ez du esan nahi, hizkuntzaren aldetik zabarkeriarik-edo dagoenik. Alderantziz: eguneroko hizkuntza erabiltzean, hizkuntza hori poesiarako euskarria bihurtzeko depurazio prozesutik pasatu behar da, sotiltasun horretan piroteknia poetiko guztiak baztertuta.

Benetan poesia egiten bada (eta liburu honetan bada poesiarik), zailagoak diren bideetatik abiatu behar du idazleak. Eguneroko hizkuntza hori aurkezteko moduan, testuaren itxuran alegia, ohiko poesiaren aurkezpena ere baztertu da, lerroz lerroko banaketaren ordez, prosaren itxura daukaten paragrafo laburren bidez aurkezten baitira poemak.

Bigarren ezaugarria da etsipenaren sentimendua indartzen duten osagaien presentzia, batzuetan ironiarekin eta umore mingotsarekin ere zipriztinduta. Poema askoren ingurua hiritarra da oso, baina hiria ez da leku erosoa edota abegikorra, erasokorra baizik, arrotza nolabait. Besteetan, irudi batzuetan ohiko planteamenduen arabera poetikotzat edo leuntzat har daitezkeen osagaien presentzia aurkitzen dugu, baina idazleak berehala hausten du inpresio hori, itxurazko poetikotasun horren faltsukeria erakutsiz. Egoera poetikoaren ifrentzua erakusten digu horrela, aipatutako ironia eta umore mingotsa lagun.

Poema gehienetan, lehenengo pertsonan hitz egiten digun subjektu poetiko bat dago, idazlearen “ni” poetiko bat. Eta subjektu horrek giza harremanez eta amodioaz hitz egiten digu. Genette-k literaturaren definizioa egiterakoan fikzioaren eta dikzioaren irizpideak erabiltzen zituen. Poesiaren kasuan, gainera, dikzioa berezko ezaugarria zen, hau da, poesia definitzen zuena hizkuntzaren antolamendu berezi bat. Kasu honetan, antolamendu berezi hori eguneroko hizkuntzaren erabileran aurkitu behar da, sotiltasunean, bizitzaren gaineko ikuspegi sakona eskaintzen duten irudi iradokorretan.

Azken kritikak

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak