kritiken hemeroteka

8.485 kritika

« | »

Etxearen negarra / Felipe Juaristi / Elkar, 2007

Etxea norbera lakoa da Jon Kortazar / El País, 2008-04-14

Etxearen eta han bizi den pertsonaren artean lotura omen dago. Bachelard antropologoak etxearen sinbologia irudikatu zuen eta esanahia aurkitu zion bizilekuaren alde bakoitzari.

Lotura horretan oinarriturik idatzi du Felipe Juaristik “Etxearen negarra” umorezko nobela laburra. Elkarrek atera duen Ateko bandan sailean eman du argitara, eta sailak gazte irakurleak omen ditu xede, nahiz eta batzuk, ni barne, ez diren enteratu.

Edelmiroren eta Elisaren harremanen inguruan eratu du narrazioa Juaristik. Gizona da kontatzailea eta bere ahotsetik ezagutuko dugu nobelaren mataza. Gizajoa da izan ere pertsonaia, pikaro puntu bat baduena. Elisa haurdun dagoela pisu bila hasten da bikotea eta nobelaren lehen aldean bilaketa horren berri ematen zaigu. Era beran flash back txikia egiten da Edelmiroren aurreko bizitza kontatuz. Lortzen dute azkenean alokairuan etxe bat eta han jartzen dira bizitzen alaba izan arte. Haurra dutenean, etxeak bizi berria hartu du eta bat-batean behera dator bikotea kalean utziz.

Mataza sinple horren inguruan deskribatzen da pertsonaia, bere sinpletasuna eta ikuspegi absurdua azpimarratuz: “Ez nekien altzairuak non erosten ziren, zenbat balio zuten, nola ordaintzen ziren” (64). Batez ere hizkera jokoa da nobelak jokatu duena, esaldi batzuei poetikotasuna darielarik: “Bi itsaso ematen genuen, bi itsaso ibiltari eta nekatu, bi itsaso estura batean elkartzeko zorian” (47).

Felipe Juaristik pertsonaia barregarria aukeratuz nobelaren bidean umorea landu du, izenekin hasiz eta pertsonaiei izen nabarmenegiak emanez, joerak aipatuz, egoerak landuz (oso irrigarria da lehen kapitulukoa edo ospitalera joateko harturiko taxiaren istorioa), elkarrizketak ironia finez edo irain errepikakorrez landuz. Dena dela, badu poetikotasunerako joera, haur zaindariek etxearen deskribapena egiten dutenean (93-95), kasu. Umoreaz gain, Eldemirok ertz desberdinak ditu, eta tonu diferenteak: errukarri, umoretsu, poetiko, sinple… pertsonaia borobila, etxea bezainbat.

Azken kritikak

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Simulakro bat
Leire Ugadi

Mikel Asurmendi

Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Asier Urkiza

31 ipuin
Anton Txekhov

Aritz Galarraga

Odolaren matxinadak
Miren Guilló

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi

Joxe Aldasoro

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Mikel Asurmendi

Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

Hedabideak