kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Ero / Jon Martin / Elkar, 2007

Ero Goizalde Landabaso / Radio Euskadi, 2008-03-30

Zoramena eta zorakeria ez dira gauza bera, eta sarri, zaila izaten da bata eta bestea bereiztea. Jon Martinek iipuin bilduma honetan zirriborroa egiten du, eromenaren, erokeriaren eta bere ondorioena. Batzuetan ondorioetara ailegatu baino lehen eguneroko istorio bat gureganatzen du, beste barik. Irakurlea inplikatu nahi du bilaketa horretan.

“Mina naturalago biziko bagenu kapaz ginateke estimulu askoren aurrean minik ez sentitzeko. Estimulu txiki batekin min jasangaitza sentitzen du, ordea, jendeak”.

Niri orijinala iruditu zait zoramena islatzeko asmoa. Ez dut esan nahi ipuinok erabateko orijinaltasuna daukatenik. Onar dezagun, literaturan ere ia dena asmatuta dago. Baina idazleak aurkitu du bide bat zoramenaren mugan ibiltzeko. Gure desorekak agertzeko. Izan ere, zoramena eta zorakeria batzuetan instant labur-luzeetan gertatzen diren “istripuak” dira. Eta ipuinotan argi geratzen denez, denok izan dezakegu horrelako “istripurik”. Batzuetan pizgarria baino ez da behar horretarako. Beste batzuetan, ordea, pizgarria bera izan ohi da erokeria.

“Musika nota bakoitzak hegan ikasten zuen, baina ez zuen aretoko irteerarik topatzen. Sabaia ukitu ostean elur bihurtzen ziren notak eta behera egiten zuten berriz. Zihoazenak eta zetozenak nahasten ziren airean”.

Bai, hor ez duzu zorakeria zantzurik ikusten. Agian gertakizun bat, anekdota bat baina zoramena tradizionaletik gutxi dago. Bai, nik ere pentsatu nuen hasieran, baina gero konturatu nintzen buruaren ihesaldi hori, instant hori batzuetan sentitu baino ez dela egiten, eta egia dela arin pasatzen den zerbait dela.

Azken batean, esaidazu entzule maitea, zer da zoramena eta zer zorakeria? Non hasten da eta non amaitzen da? Eta garrantzitsuena noren erizpidea da hori dena ezartzen duena?

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak