« Arkitektoa | Haragia »
Morto vivace / Jon Arretxe / Elkar, 2007
Benetako eleberri poliziakoa Alvaro Rabelli / El País, 2008-02-04
Ezaguna genuen Jon Arretxeren eleberri poliziakoarekiko zaletasuna. 2007ko abenduan argitaratu zuen Morto vivace, berriz, benetako eleberri beltza dugu.
Hard-boiled estiloko eleberri poliziakoa dugu, klasiko hutsa eleberri beltz edo poliziakoen artean. Horrekin, bide batez, beste estilo bat lantzeari ekin dio Basauriko idazleak. Mota honetako eleberriak eskatzen duenez, Morto vivace lanak ohiko osagaia ezagunak dakarzkigu: in media res hasten den berehalako ekintza, hilotz baten agerpena alegia; horrek dakarren ikerketa hastea detektibe edo polizia gogorraren eskutik; trama zabaltzea eta dozenaka haritan kratamilatzea; eta azkenez, hilketaren egilea atxilotzea eta kasua ixtea. Hori guztia erritmo bizi-biziz kontatuta.
Argumentuaren hasiera sinplea dugu: uztailaren 14a da, Frantziaren festa nazionala Parisen, eta gaua ospatzearren Sena ibaian doaz Miarritzeko opera-korukoak. Bat-batean, Larre gaztearen gorpu txikitua azaldu da ur gainean. Martinez eta Perrot inspektore gogorrek hartuko dute ikerketaren ardura. Ezin esan hauek frantziar inspektore arruntak direnik, izan ere, Martinez magrebtarra da eta Perrot beltza.
Gogorkeria, ustelkeria eta jende baztertuen bizimodua ere ezinbesteko osagaiak dira estilo honetako eleberrietan, haietan ezin da kritika sozialik falta, eta horixe egiten du Arretxek Sena inguruko luxuzko bazterrak eta Pigalle auzo txiroa kontrajartzen dituenean. Horretan, girotze lan handiagoa egin du egileak. Protagonista nagusien izaera askoz definituago dago eta Pariseko leku ezberdinen deskripzioak ugari dira. Horrela izanik, eta Morto vivace bidaia-liburua ez bada ere, deskribapen hauetan igartzen da Arretxeren bidaiekiko zaletasuna, hauek Parisa doazen turistentzako gida gisa erraz balio baitezakete.
Morto vivace eleberri laburra da, ehun eta berrogeita bat orrialde besterik ez baititu, irakurlea berehala harrapatzen duen erritmoa bizi-bizia dario eta elkarrizketaz josia dago. Hala eta guztiz ere, egileak jakin du laburtasun horretan hainbat hari zabaltzen.
Bidaideak
Agurtzane Intxaurraga / Arantxa Iturbe
Javier Rojo
Abaro
Itxaro Borda
Igor Estankona
Analfabetoa idazle
Agota Kristof
Irati Majuelo
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
Ibon Egaña
Urrats urratuak
Askoren artean
Javier Rojo
Hiruki gatazkatsua
Marina Sagastizabal
Nagore Fernandez
Naparra, kasu irekia
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Eros
Eric Dicharry
Javier Rojo
Bidasoan gora
Eneko Aizpurua
Mikel Asurmendi
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Argiantza
Pello Lizarralde
Hasier Rekondo
Nola gorde errautsa kolkoan
Miren Agur Meabe
Javier Rojo
"C'est la vie" kantatzen dute zaharrek
Karlos Zabala
Arrate Beristain Uriarte
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Rafa Ugalde