« Historia bortitza | Benetako eleberri poliziakoa »
Arkitektoa / Txema Garcia-Viana / Euskaltzaindia-BBK, 2007
Arkitektoa Goizalde Landabaso / Radio Euskadi, 2008-02-03
Izenak berak adierazten digu zertaz doan lana. Arkitekturaz, edo hobe esanda, arkitektuaren gaineko thriller bat da, eta hortaz, arkitekturaz baliatuaz misterio baten mataza askatzen saiatzen da egilea.
“Ez dakit zertaz ari zaren, zinez diotsut. Nik ez dut harremanik izan inongo emakumerekin, monasterioko mojekin ez bada, eta eliza-gizonoi dagozkigun kristautasunezko arauen barne beti ere”. Ez nizuke esaldi horrekin zantzurik eman nahi. Ez da egia. Zantzuren bat eman nahi dizut, ez dudana nahi da misterioa zapuztu. Eta uste dut ez dudala egin. Oso aurrera egin beharko duzulako horra ailegatu arte.
Badirudi azken boladotan moda-modan jarri dituztela mota honetako eleberriak. Horixe da kolpera etor litekeen pentsamendua. Baina ez dira hainbeste gai hau hizpide izan dutenak. Eta Arkitektoa lana aurretik ere bazegoen, egon, besterik. Eleberri honen alde esan behar da urrun dagoela bere antzeko eleberriek beste hizkuntzatan izandako oihartzunetik. Eta beharbada hanka-puntetan pasatu dela irakurleen eskuetatik urrun. Eta atsegina da irakurketa, bizkorra, eta hizkuntza aberatsekoa.
“Neure baitan, ordea, jakin-mina gero eta handiagoa zen. Banekien jakin eliza baten eraikuntza baino askoz gehiago zela jokoan zegoena: hiri baten etorkizuna zen, azken buruan, erabakitzen ari zena”. Gonzalo de Montilla da arkitektua, Gaztelakoa, gerora Donostia izango den hirira hurbiltzen dena lan batek erakarrita. Eta bitxia da. Ez zaio arrotza egiten paisaia, ez du ezerk erakartzen. Jendeak, besterik ez. Eta harritu nau horrek. Beharbada 13. mendean horrelakoak ohikoak ziren Donostialdean, eta harrigarriena gaskoi eta euskaldunen arteko bereizketa zen. Eta harritzen nau itsasotik hain urrun dagoen herritar bat itsasoarekin liluratu ez izanak. Baina, seguruen, nire itsasoarenganako lilurak eragindakoa da harridura.
Bidaia labur batean irakurri nuen Arkitektoa. Eta esan egin behar dizut: ez nintzen zorabiatu.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo