kritiken hemeroteka

8.546 kritika

« | »

Mirande eta kristautasuna / Joxe Azurmendi / GAK, 1978

Mirande eta kristautasuna Mikel Antza / Susa, 1986-04

Saiakera edo saiogintza krisian dagoela, errentagarritasun eza dela eta… (horretan antzerkia eta poesiaren ahaide), garai batean dexente eta modu onean landutako literatur mota genuen. Horren lekuko gisa Azurmendiren hau genuke. Idazle honen beste lan batzuk izan zuten oihartzunik ez du izan saio interesgarri honek (agian argitara eman zen garaian Mirande berreskuratu gabe genuelako…).

Oraindik ere ez dugu behar den moduan berreskuratu, hitzez eta pitzez ez bada, insignia gisa, eta lagunekin dotore gelditzeko ez bada. Horregatik (eta oraintsu irakurri dudalako) iruditu zait interesgarri Azurmendiren lan hau berreskuratzea.

Azurmendik kristautasuna hartu zuen aitzaki gisa Mirande den hezur zurrun horri kosk egiteko orduan. Aitzaki gisa diot, zeren eta argi agertzen baita horixe izan zela; hastapenean eta amaieran egiten dizkio egileak erreferentziak gai horri, baina tartean, gaiak ihes egiten dio eta zabalkiago aztertzen ere. Miranderen inguruan sortutako mamuak desmitifikatzeari ekiten dio, horretarako bere idazlanak kontraste gisa hartuz. Mirandegan biltzen ziren kontradikzioak azaltzen ditu, askotan eztabaidagarri diren hipotesi edo aterabideak agertuz. Baina, agian horrexegatik da interesgarri lan hau, norbere buruari galderak egitera behartzen duelako, eta zalantza piloa planteatzen duelako.

Hain modu kaskarrean modan jarri zaigun Miranderen lan zabal baten esperoan (Arestiren kasuan bezala Lan guztiak argitaratzearen zain gaude), Azurmendiren hau, nik ezagutzen ditudanen artean, egin den lan zuzenena iruditzen zait, desmitifikatzaile eta kilikagarri.

Mirande, bere produkzio ez oso oparoa eta guzti, harrobi aberatsa dugu, biografia baten zain dagoena (ez biografia nobelatua mesedez!) eta esan bezala bere lan guztien argitalpen ez-dispertso baten zain dagoena beste hizkuntzetan idatzitakoak barne).

Ez zaizu izango oso erraza liburu hau topatzea, eta agian horrexegatik ez legoke gaizki berrargitalpen bat egitea. Hori bai, bibliografia bat erantsiz eta liburuan zehar erabili diren iturrien argibideak emanez, hori baita Azurmendiren lanak duen errurik nagusiena: gaiaren antolaketa.

Azken kritikak

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak