kritiken hemeroteka

8.536 kritika

« | »

Ni ez naiz hemengoa / Joseba Sarrionandia / Pamiela, 1985

Ni ez naiz hemengoa Edorta Jimenez / Susa, 1989-06

Droga gogorrekin zaletuta dagoenak ez du “gogokoena eta gainerakoak” bereizketa egiten “daukadana eta ez daukadana” ezberdintzen baino. Badirudi literaturaren bizioa dugunok ere antzera egiten duguna, olerkariak, nobelagileak, kazetariak ala zer besterik ote garen zehazten burua nekatu gabe, idatzi egiten baitugu, besterik gabe. Ardura duena idaztea bera baita. Hala bada —eta halaxe dela ematen du— ez da harritzekoa Joseba Sarrionandia, hasieran poeta, gero narratzailea eta azkenean entsegugile bihurtzea. Ez gaitu inondik inora ere miraritzen.

“Ni ez naiz hemengoa” bilduma osatzen duten saiotxoak laburrak dira, behinola Argia astekarian argitaratu izaten zituenen antzekoak. Nik neuk, literaturgintzaren inguruan, eta literatur ihardueraren eraginez, holaxe sortuta ikusten ditut saiook, hots, literaturaren zerbitzupean. Horretara, koloreen gainean hitz egiten badigu Sarrionandiak, arazo hori, inoizkoren baten, izkribatzean bertan agertu zaiolako egingo digu hitz, erudizio frogak ematearren barik. Bere burua argitu guran dabilen azterlariak bidean egindako idaztoharrak dirakete hemengoak, bada.

Arestian esandakoak esanda, bada beste ikuspunturik ere kontutan izan beharrekoa “Ni ez naiz hemengoa” liburuari dagokionean. Hurrengoa da. Errenazimenduko gizakiak, edota aintzinate klasikokoak, errealitateko alor edo adar ezberdinetan aditua izateko era izaten zuela, itxuraz. Gaur egungo idazlea, berriz, eta “munduak” sortu eta osatu behar dituen “jainkoa” den heinean, Errenazimenduko orojakilea izatera kondenaturik bide dago, sekula ere izaten lortu barik aitzitik, ikaragarri biderkatu, sakonagotu eta korapilatu baitira jakintzaren adarrak. Jakingura asegaitzak, gaixoa ere beharbada, horrexek eragiten du idazlea paperez paper erratzera. Amaierarik ez duen bidaia da hori baina, baita behin hasiz gero uzterik ez dagoena ere. Tragedia hau bilakatzen den bitartean —gosez eta goseak hildakoena tragedia larriagoa da, nonbait—, atsegin gaitezen liburua osatzen ehunen bat lantxoekin. Arrengura eta melankolia ezabatu alde.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak