« Buckowski eta Maiakovski | Tene lehiaketa »
Joan zaretenean / Jokin Muñoz / Alberdania, 1997
Aitaren etxeko atarian Aingeru Epaltza / Nabarra, 2001-12
Madrilgo bere etxean dago Alvaro, telebistan eskaintzen ari zaizkion irudi lazgarriei begira: lehergailu batek eztanda egin eta sarraskia eragin du bere bizilekutik hurbil. Gau horretan berean, bisita izanen du: nor eta Mikel, bere haur eta gaztetako lagun mina, aspaldi handitik ikusi gabea. Etxeko atalasean agertu orduko, Alvarok badaki Mikel dela arratsalde horretan berean barrenak irauli dizkion ekintzaren egilea. Hala ere, ostatu eta aterpe emanen dio etorri berriari. Erabaki horrek denbora eta adiskide joanei irekiko dizkie ateak Alvaroren gogoan, hamabi urtez denak ahanztera saiatu ondotik.
Iraganarekiko kontu-garbitze bat da, oroz gain, Jokin Muñoz castejondarraren “Joan zaretenean” nobela bikaina. Protagonistaren iraganarekikoa, eta belaunaldi batekikoa ere bai, horrela mintzatzea zilegi bada. Liburuko pertsonaiak beren izen-deiturekin agertuta ere, nobelaren multzo-izaera da irakurleari nabarmen gelditzen zaion lehenbiziko ezaugarrietarik; narratzailea bera nika eta guka dabil balantzaka, patu pertsonala eta kolektiboa bereizi nahirik eta —maiz— ezinik.
Gutarteko zenbait girotan “heroikotzat” hartzen diren urteei Muñozek ez die begirada samurrik eskaintzen. Ideal batzuen zerbitzuan egindako ahalegina alfer lana zaio Alvarori: “Denbora —bizitza— galdu izanaren damuak eraso egiten dit atzera berriz, eta gogora etortzen zaizkit, etsipenez, orainari heldu gabe biharra eraikitzen galdu ditugun ordu guztiak”, dio pasarte batean. Halako leku batean eta halako garai batean sortu izana ez da benedikazioa, madarikazioa baizik, euskaldunaren adur tristea: “Aitaren Etxeari lotuta geratzen gara kate sendo batez, ihes egin ezinean. Badakizu? Katea ez da eten, esaten da gurean, zaharren baloreek gazteen artean iraupen ziurra dutenean, eta horrela, kate horren girgilua lepo buelta jarrita, iraunarazten digute arbasoen etxeko atarian, zelatari”.
Guztia, politikoki ez zuzenegia euskal irakurle estandarrarendako. Bistan dena, inork ez du famatu lan hau, larruz eta barruz ederra eta alde guztietatik gomendagarria izan arren. Hemen, hedabideen erakusleihora maiz agertzen dena bakarrik alden daiteke saldotik, ordain garestiegia pagatu gabe.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi