« L.D. Izpizua: hondarrak eta enborrak dakartzan azken uholdea | Lehen triptikoa »
Emily / Patziku Perurena / Elkar, 1987
Emily, literaturaren lilura Jon Kortazar / Eguna, 1987-07-23
Urtea hasi aurretik aurtengoa nobelarena izango zelakotan geuden. A. Urretabizkaiaren, P. Aristi eta J.A. Arrietaren nobelen agerpen-berriek nahiko aztoratu ginduzten eta oraindik argitaratu ez direnekin batera (J.M. Irigoien…) talde galanta izango genukela zirudien. Poesia, ohi duen ixiltasunaz, hasi da ordea, fruitu ematen, eta bildur naiz presazko eritzi hura ez ote dugun aldatu beharko, eta aurtengoa nobelarena bank, poesiaren urtea ez dugun izango.
Aterea dute F. Juaristiren bigarren olerki liburua. Eta P. Perurena gazteak Emilyren eskutik, bere maisutasunaren baieztapena eman digu. Atxaga eta Sarrionaindiaren lanen ostean ez zen mututu poesia gaztea, moteldu eta makurtu bazen ere, garai nahiko ilunak iraganik.
“Emily” irakurri ezkero, liburu nagusi baten aurrean gaudela aitortu beharko dugu. Norbaitek zer den (“Emily”) galdetuko balit, ez nuke erantzun errezik. “Emily” poema liburua Emily Dickinson izan zen poeta ixilari egindako oroimen-gorazarre aldatua da, mozorrotua; saiakera eta literatur-praktika tartekatuz Euskal Herrian gazte literaturari buruz egin den erreflexio-saiorik mamitsuena: estilo fin eta sentikor batez gaurko literaturak dituen arazoez mintzatzen zaigun arte-lan ederra. Erreflexioa eta inoiz manierismoraino heltzen den literatur-lan oparoa. Emilyren erresuma sakontasunean hausnarturiko zingira urak zabaltzen direnekoa dugu.
. Literatura gazteak ez ditu gure artean manifestuak maite. Baina Emilyk —inoiz literaturari buruz irakurri dudan parabola ederrenaren egileak—, Emily pertsonaiak, neskatxa birjinak, filosofoak, andere liluragarriak, eta guztiaren gainetik, poetak tertziopeloaren indarrez adierazi digu zer irakurri behar den testu honetan, eta bidenabar gure, kulturan: izanaren deuseztapena —“Ni besteren bat naun”—, literatur-generoen alperrikotasuna, irakurle-adiskidearen nagusitasuna, komunikazioaren behar izana, atektibitatea estalpe bakartzat gaurko mundu anker honetan, literaturaren azti indarra —Elkarren sentimentuak elkarri adierazteko grazia dela literatura agertuko digu idazleak—. Errealitatea mitoz jantzi eta adierazteko ahalegin kupidagabea da “Emily” liburua. Poesiaren arnasaz haragitu den hizkia, sorgin maitagarria, literaturak sorturiko lilura!
Eguna,