susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Minak eta zinak | Buckowski eta Maiakovski »

Zeta / Alessandro Baricco (Koldo Biguri) / Igela, 2001

Errealitatearen estalkia Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-11-24

Zeta, Alessandro Bariccoren izena ospebidean (ez ospabidean) jarri zuen liburua irakurtzeko beharrezkoa da, itzulpen itxuroso bat, Koldo Bigurirena esaterako, eta horretaz gain Scherezaderen itzala oroimenean. Scherezade, bai, Rimsky Korsakoven bertsioan, musikazale amorratua baitugu Alessandro Baricco. Irakurri besterik ez “Hegelen arima eta Wisconsingo herriak” lan bitxi, kurioso eta librea, opera-libreto bat bezain. Zeta, izan ere, ipuin bat da, ekialdeko ipuinen tankerakoa. Scherezaderenak dakarzkigula gogora esan dut, baina hori meritu makala da, ipuin guztiek baitute gaur egun Scherezaderena izan daitekeen usain, zapore edo gustua. Ipuina zerk egiten duen liluragarri galdetuko balidate, nekez
emango nuke erantzun bat kunplitua eta denentzat baliagarria. Pertsonaiak, esaterako, beti zerbaiten bila, errealitateaz haratago dagoen zerbaiten bila, ametsaz haratago dagoena nahi. Pertsonaiak, bai, guk nahi genukeen modukoak. Pertsonaiak, bai, pilo bat, bakoitza bere eromena edo bere zoritxarra gainean duela. Pertsonaia handiak eta txikiak, ederrak eta itsusiak, beti zerbait kontatzeko dutenak, ametsaren bueltan ibiliko direnak, aurrera eta atzera. Zalantzarik ez. Baricco irudimen handiko gizona dugu. Eta irudimena, Nabokovek esan zuenez, ezinbestekoa da idazle izateko. Idazle izateko bezain ezinbestekoa dugu bizitzaren herdoilari kolore pixka bat emateko. Baina hau nire irudipena besterik ez da. Irudimenari esker Bariccok fantasiaren munduan sartuko gaitu irakurleok, eta ez dugu handik irteten utziko, harik eta liburua amaitu arte. Zeta, tranpazko soinekoak egiteko gaia. Zeta, fikzioa ere tranpa baita. Eta literatura zetazko hitzak dira, errealitatea, nahi gabe bezala, estaltzeko.