« Norarik gabekoentzat | Nerabearen begirada »
Hemen gauak lau ertz ditu / Mikel Ibarguren / Susa, 1996
Eta ez preso egon delako Xabier Mendiguren Elizegi / Argia, 1996-10-20
Ari gara, Durangoko azoka hurbildu ahala, gero eta liburu gehiago ikusten dendetako apaletan. Bazen garaia: luze jotzen du udak euskal literaturarentzat, eta uda aurrekoa ere motel samarra izan da. Poesian, esaterako, ez da ezer kaleratu.
Poesiaren hutsune hori betetzeko, JC Perezen “Hau berua” erabili dut kotxeko irrati-kasetean, alde batetik eta bestetik etengabe. Urteetan ez dugu izan horrelako altxorrik, eta kostako da, hurrengoetan ere, halako perla asko sortzea.
Txoko hau liburuena da ordea, eta zorionez badugu poesi hilduma bat: Mikel Ibargurenen “Hemen gauak lau ertz ditu”. Bakardadea, malenkonia, maitasuna, ausentzia… ageri dira poemetan zehar. Elementu oinarrizko eta eternalez osatutako poesia. Fresnesko kartzelan idatzia dela jakiteak, aldiz, esanahi berria ematen die goiko gai horiei, kutsu erromantikoa testuinguru egokian ezarriz.
Poesia esentzial honetan hauxe azpimarratuko nuke nik: gauza xumeenekin nolako poema simple eta aldi herean guztiz ederrak asmatu dituen: “Lehenbizi zure begiak ahoa”, “Egunen batean”… Asko gustatu zaizkit, halaber, sentimenduen azalpenetik narratibitate batera igarotzen direnak: “Gaur beti bezala”, “Jendarmak aurretik”… Mundu fisiko motz mugatua du erreferentzia moduan, baina lanaren laburrak galarazi egiten dio errepikakor suertatzea. Aipatzekoa da, nolanahi, liburuaren azken aldera zabaltze bat sumatzen dela, bai esaldien taxueran bai erabilitako alor semantikoetan.
Dena dela, poemak-eta ez dira hotzean kontatu edo aztertzeko, norberak dastatzeko baizik, eta Ibargurenen lehen liburu hunkigarri honek merezi du. Ez preso egon delako bakarrik. Baina horregatik ere bai, ez daukagu alferrik ahazteko.
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Asier Urkiza
Paziente isila
Alex Michaelides
Nagore Fernandez
Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa
Aritz Galarraga
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Mikel Asurmendi
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Jon Jimenez
Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz
Amaia Alvarez Uria
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Aitor Francos
Urrats galduen hotsa
Luis Garde
Jose Luis Padron
Simulakro bat
Leire Ugadi
Ibon Egaña
Bigarren sexua
Simone de Beauvoir
Mikel Asurmendi