kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Nemesio Etxanizen biografia eta ideologia / Pako Sudupe / Euskaltzaindia-BBK, 1996

Zubigintza Jose Luis Otamendi / Argia, 1996-09-15

Iazko Mikel Zarate saria eskuratu zuen Pako Sudupek hizpidera dakargun liburuarekin. Nemesio Etxaniz dugu gaia, eta zutean eta zeharrean aztertuko digu ikertzaile azkoitiarrak, etxekotasunez. Felipe Juaristiren hitzaurreak egoki egiten dio sarrerakoa.

Atal nagusi bi ditu, Nemesio Etxanizen biografia batetik, eta ideologia bestetik. Sudupek idazlearen mundualdiaren gorabeherak aletzen dizkigu zahar usaineko hizkera dotorez, lehen atalaren ardatz Etxaniz berberaren Izotz-kandelak eleberri autobiografikoa hartzen du, bigarrenean areago baliatzen ditu gutunak eta artikulugintza. Txukuna da edizioa, argazkiz ere hornitua, tipograia akatsen baina jarri hehar zaio hala ere.

Dagoeneko historikoa den pertsonaia batengana orekaz hurbiltzeko saioa eta kontestualizatze lan serioa nabari da orriotan, historiaren epaiari aurre egiteko froga eta agiri sorta ederra bilduz.

Etxaniz gizon kezkatua ageri da hasieratik. Gogoz kontra apaiztu antza, maitasun ezinduak eta Euskal Herriaren kinkak poeta izatera ekarri, eta hanka bat betiko galtzera doan mundu batean, eta bestea abaila bizian datorren bigarren batean duela biziko da. Gerraoste beltzak zubigintza bizkorrera behartuko du Jainkozaletasunak eta abertzaletasunak lotua zuten idazlea. Nazioak euskararen gainean behar duela uste du, hortik bere jardunbide anitza. Frankismoari eta Elizaren hainbat jarrerari agerian aurpegi eman zien hakanetakoa izan zen garai hartan. Euskalgintzan bide berriak urratzen ahalegindu zen zinez, irratian dela, antzerkian dela, kantagintzan dela, gazteenganako isuri eskuzabala erakutsiz. Modernoa eta aurrerakoia alderdi askotatik begiratuta, eta tradizio zalea ere bai.

Giza-neurriko Nemesio Etxaniz bat jartzen digu eskura Pako Sudupek. Sasoi bateko euskal munduaren zenbait zerzelada eta kezka ezagutzeko dokumentu jakingarria. Berriz ere literaturak bizitzan oinarri duelako froga.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak