« Denona den eta inorena ez den basamortu hori | Zakurraren seta »
Bizi nizano munduan / Itxaro Borda / Susa, 1996
Mintzoaren odola Xabier Mendiguren / Argia, 1996-07-07
Amaia Ezpeldoi ikertzailearen bigarren abentura-liburua, gas-hodiari buruzko “Bakean ützi arte” haren ostean. Ezkongauean ihes egin zion emaztearen bila bidaliko du, hirurogei urte geroago, agure batek: bestalde, Asian egin eta Maulekoak balira bezala saltzen diren espartin-trafikoaz ere jakin nahi du. Kasu batek zein besteak Amikuze eta Donapaleu aldera eramango dute. Euskal Herriko ipar-iparreko mugara. Dena dela, detektibearen eta batez ere idazlearen interesa ez da horrenbeste kasu horiek argitzea, ezpada “hemengo jendeen ahosabaietarik, elurrak gesaltzean nola, ihes zabilzkidan —betiko ihes ote?— eleak” xerkatzea, euskara (eta herria bera) hilzorian dagoen tokiko jendeen lekukotasuna ematea. Bilaketa horretan zehar batekin eta bestearekin hitz eginen du, etengabeko solasaldian, barregarriak batzuk, lazgarriak besteak, azken buruan tristeak gehienak (“Je ne parle en basque qu’a mes dobermans!/ Gu ere txakurrekin bezik ez gira frantsesez ari!”).
Liburua tristea da, baina bizinahia dario, “Il faut aider le basque à mourrir de sa belle mort!” dioenari erantzuten dio, “trixturaren zamak inharrosi ugarlte hartan, funtsean, esperantxa lili zitekeen, gutien ustegabean”. “Odolaren mintzoa” idatzi eta kantatuta liluratu zituen asko Xalbadorrek; liluraren kontrako antidotoa da hau, mintzoaren odola, edo bestela esanda, ze urrun dauden Urepele eta Oragarre.
Elkarrizketak ahozko euskaran daude, laburdura guztiekin. Ohitu gabeko irakurleak “Haata-hunaat iiliaun eun guzian, akitiauken ba engoitik” ikustean, denbora pixka bat beharko du horren azpian “harat eta honat ibilia dun egun guztian, akitua duken ba engoitk” ulertzeko. Baina gimnasia pixkat eta borondate onarekin hori ere lor daiteke.
Istorioari ez zaio akatsik falta, egia esan. Baina hegoaldean sortu diren zenbait obra teknikaz perfektuagori gustura emango nieke honen adierazi-gogo eta indarra; ez naiz eduki eta formaren auzi zaharraz ari, baizik eta guztiaren azpian dagoen komunikazio-nahiaz. Itxarorengan konbultsiboa.
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Joxe Aldasoro
Lanbroa
Pello Lizarralde
Mikel Asurmendi
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Mikel Asurmendi
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
Amaia Alvarez Uria
Presbiziak lagundu omen digu
Edu Zelaieta
Mikel Asurmendi
Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka
Aitor Francos
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Jon Jimenez
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Asier Urkiza
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
Aritz Galarraga
Biharraren hegietan
Maddi Sarasua Laskarai
Maddi Galdos Areta
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Aiora Sampedro
Aingeruak eta neskameak
June Fernandez
Ibon Egaña