susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« “Falo zantarra”: ez nago ados | Fabuladore, eta ez arrazoiketari »

Falo zantarra / Joane Barolo / Elkar, 1988

Falo zantarra Dabid Zuazalde / Argia, 1988-05-08

Goitizena, dela lotsagatik gaizkiesaka izkutuan aritzeagatik dela beste edozergatik, aspaldidanik da ohizko gure herri honetan. Azken urteotan halere, behera egin du usadio horrek, eta hartara badirudi gauzak argiago, garbiago direla. Baina bapatean, hara non sartzen zaigun idazle bat, misterioaren ate berdaderotik barrena.

Nor da Joane Barolo hori? Horixe da bazterretan dabilen galdera. Apellidu erdalduna duelako ezkutatzen da, edo politiko ezagun bat delako, edo halako txerrikeriak idatzita amak etxetik bidaliko duen bildurrez? Hipotesi guztiak egin litezke baina oraingoz ezinezkoa dirudi bat edo beste egiaztatzea.

Egileaz ezin hitzegin badezakegu, mintza gaitezen liburuaz. “Falo zantarra” du izena, eta garbi ageri da hemen ez zaigula ezer disimulatu nahi, ez dabiltzala epelkeriatan. Nobela laburra edo ipuin luzea da, horrek ez du gehiegi importa. Erotikoa edo pornografikoa, hau axola gehiagokoa da batzuentzat, baina guk erantzuten ez dakigunez, esan dezagun “zikinkeriaz” eta “gauza itsusiz” beterik dagoela.

Liburuaren kontrazalean esaten zaigu sujerentziaz beterik dagoela, eta holako zerbait sumatu uste izan dugu, baina ez genuke asmatuko xuxen azaltzen. Izan ere, liburuaren irakurketa arina, are labainkorra da askotan, baina beste batzuetan zerbait konplexuago dagoela ematen du.

Orain zain geldituko gara, ea Joane Barolo delako horrek beste libururen bat idazten ote duen, edo bere burua desmozorratu. Batetik nahi bai, baina bestetik sortu duen lilura eta morbo hori apurtu egingo luke agian.