kritiken hemeroteka

8.546 kritika

« | »

Falo zantarra / Joane Barolo / Elkar, 1988

Falo zantarra Dabid Zuazalde / Argia, 1988-05-08

Goitizena, dela lotsagatik gaizkiesaka izkutuan aritzeagatik dela beste edozergatik, aspaldidanik da ohizko gure herri honetan. Azken urteotan halere, behera egin du usadio horrek, eta hartara badirudi gauzak argiago, garbiago direla. Baina bapatean, hara non sartzen zaigun idazle bat, misterioaren ate berdaderotik barrena.

Nor da Joane Barolo hori? Horixe da bazterretan dabilen galdera. Apellidu erdalduna duelako ezkutatzen da, edo politiko ezagun bat delako, edo halako txerrikeriak idatzita amak etxetik bidaliko duen bildurrez? Hipotesi guztiak egin litezke baina oraingoz ezinezkoa dirudi bat edo beste egiaztatzea.

Egileaz ezin hitzegin badezakegu, mintza gaitezen liburuaz. “Falo zantarra” du izena, eta garbi ageri da hemen ez zaigula ezer disimulatu nahi, ez dabiltzala epelkeriatan. Nobela laburra edo ipuin luzea da, horrek ez du gehiegi importa. Erotikoa edo pornografikoa, hau axola gehiagokoa da batzuentzat, baina guk erantzuten ez dakigunez, esan dezagun “zikinkeriaz” eta “gauza itsusiz” beterik dagoela.

Liburuaren kontrazalean esaten zaigu sujerentziaz beterik dagoela, eta holako zerbait sumatu uste izan dugu, baina ez genuke asmatuko xuxen azaltzen. Izan ere, liburuaren irakurketa arina, are labainkorra da askotan, baina beste batzuetan zerbait konplexuago dagoela ematen du.

Orain zain geldituko gara, ea Joane Barolo delako horrek beste libururen bat idazten ote duen, edo bere burua desmozorratu. Batetik nahi bai, baina bestetik sortu duen lilura eta morbo hori apurtu egingo luke agian.

Azken kritikak

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak