kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Mendekuak / Koldo Izagirre / Susa, 1987

Mendekuak Xabier Mendiguren / Argia, 1988-01-31

Indartsu agertu zaigu Koldo Izagirre euskal letren panoraman bolada bateko erdi isiltasunaren ondotik. Indartsua da bere ipuin liburu hau ere. Liburuaren kontrazalean esaten zaigunez, aurrerantzean kritikoek euskal idazleek errealitate politikoaren gaiari muzin eta itzuri egiten diotela adierazten duten bakoitzean salbuespen hau jaso beharko dute gutxien-gutxienik (lehendik ere bazen gehiago, Pablo Sastre kasu).

Koldok berak azken aldian hainbat tokitan esan duenez mendekoen mendeku ttipiek osatzen dute liburuko ipuin gehienen gaia. Txipitasun horrek ematen die gainera halako xarma berezia, epika haundinahia egungo sentsibilitatetik urrun samar geratu baita, antza. Hala ere, egia osoa esatera, gaurko politika arazoei heltze horretan ñabarduraren bat egin behar: giroa ez da gaur-gaurkoa, orain 10-12 urteko gatazka eta pasadizoak biltzen baititu; ez dute gaurkotasunik galdu horratio: zenbait gauzatan behintzat egoera politikoa gehiegi aldatu ez den seinale apika, nahiz ez den gure xedea saltsa horietan sartzea.

Mendeku politiko horiek bezain zorrotzak edo zorrotzagoak iruditu zaizkit neri mendeku kultural dei genitzakeen beste batzuk: horietan ironia indar haundiko armatzat erabiltzen duela esanqo nuke.

Hizkuntzaz ere esan beharko dugu zeredozer. Orain urte batzuk Euzkadi merezi zuten kaleratu zuen Izagirrek, bere lehen nobela, eta egileak ere aitortzen duenez irakurle asko uxatu egin zituen. Oraingo honetan nere ustez hizkeraren aberastasun eta trinkotasunean ez du kontzesiorik egin baina askoz ulerterrezago atera zaio liburua. Kasuan kasuko hizkera erabiltzen du, erregistroaren araberako hautaketaz, maisuki beti ere; labur, zehatz eta zorrotz gehienetan.

Hizkeran ez ezik, kontaketa tekniketan ere saiatu da idazlea, bai eta emaitza borobilak lortu ere, batzuetan. Beste batzuen kasua dudazkoagoa da. Batek baino gehiagok esan dit horiek ez direla ipuinak. Nik ez nuke horrenbeste esango, zaku sakona baita genero hori, baina bai agian ipuin motzegiak egin dituela zenbaitetan behar bezalako efektuak lortzeko.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak