« X. Kintanaren “Behin batean” | Euskal literatura 72 »
Nere olerki txorta / Balendiñe Albizu / Itxaropena, 1972
Nere olerki txorta Sinatu gabea / Zeruko Argia, 1972-11-05
Liburu errikoi errezen premia gorrian gaude oraindik euskaldunek. Eta orratx, sortu berri duan liburu polita, Albizuneko Balendiñe, zumaiar emakume idazle berriak.
Liburu berriak Nere olerki txorta du izena. Euskeraz eta emakume batek idaztea, poz aundia da guretzat. Geitxo baitauzkagu erderara jotzen duten euskal-alabak. Oraingo au, Zumaiakoa degu. Baiña gure bizitzan sortu zaizkigun naaspilla eta gerrateak gure artetik Ameriketaraiño bultzatua izan dan emakumeak, euskera errezean onelako liburu polita eskeintzea, bi aldiz pozgarriago zaigu.
“…Nere aita itxas-gizona zan eta ama Endañetakoa…” dio bere liburuari itzaurrea egin dion Irizartar Sabiñek. San Telmoko auzoa eta kalea, oso ezaguna da Zumaian. Eta antxe jaioa gure Balendiñe euskaltzalea. Leendik banaka bada ere, bagenituan emakume idazle bakanak. Or Zumaiako Azpeitiatar Julene (Arritokieta izen ordez), eta orra Tene debarra, ain txukun idazten dakitenak. Oraingo au, emakume jator oien artean izendatu bearko degu.
Gazte-gazterik bere jaioterritik ies egin bearrean, or jo zuan mundu zabalera. Itsasoa igaro eta Ameriketarako bidea artu bear izan zuan. Arrazkero Caracas aldean eta beste amaikatxo lurraldetara jo bear izan zuan.
Ala ere, bere Zumaiako erri ta San Telmo kale jatorra, etzituan bere ibillietan aaztu. Eta ona emen errez-errez edozein euskaldunek irakur dezakean liburu xaloa eskeintzen diguna.
* * *
Liburua bertsoz jantzia du, eta bertso oietan ikusiko dituzu bere izaera samur eta euskaltzalea, baita euskera gozoa ere. Bere amari, onela itzegiten dio bere leendabiziko bertsoan:
Ainbeste urte zu ikusi gabe,
gizon gaizkilleen lana,
Baiña nere biotzaren jabe
zu zera, nere ama laztana…!
Bere beste maitasuna, Euskalerria du. Ez du ainbeste urtetan eta guregandik ain urruti ibilli arren, bere jaioterri maitea aaztu.
Noiz arte, Jauna, erbestetuta
sakabanaturik ludian?
Noiz pakean danok batuta
ikusiko gera gure aberrian…?
Bere biotzeko miña ederki azaltzen du, esanaz:
Bakarrik nago, oso bakarrik;
gau itun da illun ontan.
Ba dirudi izarrak ere
gelditu dirala lotan…
Oso gogoan du bere amona ere. Neguko egun otzetan, an dator aurra eskolatik otzak, eta.
Elur ta izotza basoan
kazkabar otsa leioan.
Zai dago amama noiz etorriko… Bere billobatxoa sutondoan jartzeko, otzak galdu ez dezan. Gogoan du Zumaiako bere txikitako giroa:
Beko plazan musika ederra,
gazteak dantzan ari dira…
Ikusten dezutenez, oso euskera errikoia du gure emakume euskaltzale onek. Bere bertsoak leengo denboretako euskera erreza erakusten digute. Zoaz orriz-orri, eta alako biotzeko pake eta arrada gozoa senti-araziko dizu.
Balendiñe, nere lagun berri eta ez ezaguna. Zure liburuak erakutsi dit zure biotz samur eta eztia eta zure Euskalerriarekiko galdu ez dezun oroitza miña.
Milla esker zuri, poz aundia izan det zure sentipenak eta biotz-ikarak orren ederki azalduak irakurriaz.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera