kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Hamazazpi hilabete Afrikako bihotzean / Xabier Iratzeder / Elkar, 1992

Literatura ez al da Iratzederrena? Angel Zelaieta / Euskaldunon Egunkaria, 1992-03-20

Elkar etxeak argitara berri du Xabier Iratzederren “Hamazazpi hilabete Afrikako bihotzean (1987-1988)”, sail berri bati hasiera emanez: “Pertsona eta sozietatea”, hain zuzen ere, zeinaren sortzaile eta zuzendari Joxemartin Apalategi antropologoa bait da.

Liburuak 97 orrialde dauzka eta 83tik 94rainokoak kasik zuzen zuzenean izan daitezke P.S., hots, “pertsona eta sozietatea”. “Literatura” al da gainetikoa?

R. Barthesek zioen literatura ez dela zeinu sistema besterik, beraren izatea ez datzala mezuan, (konnotazio) sisteman baizik.

Iratzederrek, modu autobiografikoz, orain aldian eta egunkari gisa idazten du. Afrikan izan da (“hic sunt leones”) baina ez du ikusi lehoirik, ez elefanterik. Polisindetonak eta elipsiak gurutzatzen ditu, afrikarrak (labur) erretratatzen (hainbat alditan —oh, sikiatrok!— Andradena Mariaren itxura miresten du), gaztetako autobiografia tartekatzen digu, besteek errelatatzen diote Polizia Belokeko fraidetxea inguratzen aritu dela, Bidarten bila, herritarrak ez diren aditz formak darabiltza, kiasmoak sortzen ditu (“orotatik urrun eta Jainkoari hurbil”), Natura Panteista zaharrek bezala gozatzen du…

Rococoak euskaraz eman duen fruitua dirudi: Naturaren gauzarik singleenez maitemintzen da (“Baso bat ur, zer gauza!”), “fêtes champêtres” hoiek delikatezaz begiratzen ditu eta, guztien gainetik, preziosimoa eta dotorezia, erotismo sublimatu horrekin.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak