kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Irriaren giltza / Bertsularien Lagunak Elkartea / Donostiako Kutxa, 1991

Ahanzturaren kontrako liburua Joxe Beristain / Euskaldunon Egunkaria, 1991-10-19

Bertsolariei merezi duten ohorea ematen hasiak gaudela dirudi. Eta poztekoa da hori benetan. Ahetzeko Mattin bertsolari handia hil zela hamar urte zirenean, ez zen eguna debaldetan pasa eta omenaldi hunkigarria eskaini zioten Ahetzen bertan Euskal Herriko bertsolari eta bertsozaleek.

Baina omenaldia antolatzeaz gain, beste lan bat ere egin du oraingo honetan Bertsularien Lagunak elkarteak, eskergaitza benetan, eta aintzakotzat hartzekoa: “Irriaren giltza” liburuaren apailketa eta argitalpena. Edozein bertsozaleren liburutegiko apaletan ezinbestekoa, dudarik gabe.

Umorerako eta zirirako bertsolari aparta, eskola zaharreko bertsolarien artean oso estimatua, Mattin ahaztu behar ez den bertsolaria da. Xalbador zenaren lirikotasunaren aurrean, Mattinek umore biziaren eredua eskaini zigun bere garaian entzule izan gintuen bertsozaleoi. Horixe zuen “bere armarik hoberena”, Xalbador berak aitortzen zuenez.

Liburuaren hasieran, Mixel Lekuonaren hitzaurre baten ondoren, Maji Treku —Mattin zenaren alarguntsa—, Piarres Lafitte, Juan Mari Lekuona, Jean Haritschelhar, Joxe Mari Áranalde, Joxe Mari Iriondo, Emile Larre, Alfonso Irigoien, Joanito Dorronsoro eta Mixel Itzainaren lekukotasunak eta iritziak irakur daitezke, mirespen eta goraipamenezkoak guztiak, noski, Mattinek besterik ez bait zuen merezi.

Oso argigarria iruditu zait niri Joanito Dorronsorok bere idazlantxoan egiten duen aipamen hau: “Ifarraldeko doinuak kantutegietan solfeoz idatzirik daudenez, askotan alde honetakoak baino zehatzagoak eta finkatuagoak baldin badira ere, ez pentsa Mattin haien konpasera makurtuko zenik eta melodiaren menpe ibiliko zenik, ez horixe; bere bertsogintzari zegokion eran baliatuko zen doinuaz, ongi zetozkion bidexigor guztiak hartuz”. Mattinen lagun estu eta min izandako gure Lazkao Txikik ere ez al du beste hainbeste egiten?

Ondoren, Mattinek Euskal Herriko toki ezberdinetan kantatutako bertsoen aukera bat dator, ederki apailatua eta balio handikoa, edozein bertsozalerentzat gozamenerako iturri. Beharrezkoa zen, bai, horrelako bilketa lan bat, ahanzturaren hortz zorrotzei txiri egiteko. Egina dago, eta bejondeiela egileei! Portatu zarete!

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak