kritiken hemeroteka

8.535 kritika

« | »

Negu batez Mallorcan / George Sand (Miren Arratibel / Aintzane Atela) / Ibaizabal, 1999

Mallorcaren lilura Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2000-09-09

Joan zen mendean, itxura denez, modako jarri zen Espainia. Iraultza egin zuen Europan toki basa eta arrotza zen, ikusgarria, ezezaguna, Afrikatik gertu, iluna. Espainiari buruzko “kondaira beltz”ak ez zuen asko lagundu, egia esan. Jende askorentzat eta intelektual batzuentzat Espainian edozer gauza gerta zitekeen, sinesgaitzena bazen ere. Andaluzian, bidelapurrek bidaiariak jan egiten zituztela esaterako. Hala dio, behintzat, Jan Potocki jaun kondeak Manuscrito encontrado en Zaragoza liburuan. Bidaiari guztiak ez ziren hain esajeratuak izan, baina Espainiaren toposa indartu egin zuten. Mérimée (George Sanden maitale izana), Gautier, eta beste asko aipa daitezke. Edo Victor Hugo bera… Bidaiaririk gehienak, joan zen mendean, ingelesak ziren, Borrow Biblia-saltzailearen eta Ford-en jarraitzaile. Frantsesak ere etorri ziren, Pirineoek liluraturik, emozio berrien bila. Horietakoa zen George Sand edo Aurore Dupin jaiotza izenez. Chopin musikagilearekin etorri zen Mallorcara 1838ko neguan. Negu horren kronika aparta da George Sand-en hau. Garaiko liburua da, uhartearen deskripzioak (aski zehatzak) idazten ditu, batez ere, baita bidaiari buruzko iritzia azaldu ere. Mallorcarren bizimodua ere ongi deskribatuta dago, eta idazleak garbi uzten du haiengan ikusten duena. Bidaiari bate eskertu behar baitzaio ikusten duena kontatzea eta garbi gainera, kontaera gozatu gabe. Ez, George Sand-ek ez zituen oso maiteak mallorcarrak; zakarrak, alferrak, diruzaleak aurkitzen zituen. Mallorcarren diruzalekeria topikoa baita, aspalditik gainera. Egia da, bestalde, Mallorcan gosea pasa izan dela ia oraintsu arte. Baina uharteko paisaia izugarri atsegina zuen. Eta hori antzematen da. Benetan hunkigarri eta aberatsak dira George Sandek egiten dituen deskripzioak. Horregatik, beharbada, saltzen dute liburua turistentzako dendetan.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak