« Amodioak, gorrotoak eta beste kontu batzuk | Historia, mitoak eta ikastetxeak »
Agirre zaharraren kartzelaldi berriak / Koldo Izagirre / Elkarlanean, 1999
Errealitatea eta magia Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1999-10-23
Sekulakoa egin zuen Koldo Izagirrek Agirre’tar Nikola, miliziano zaharra, ezizenez “Metxa”, asmatu zuenean. Hasieran gazteek-eta irakurtzeko egin bazuen ere, jakina denez gazteek irakurtzen dutena helduek ere irakur dezaketela, eta alderantziz ez beti, gazteentzako jakiak ere helduentzakoak ere baitira, eta alderantziz ez beti, hala, Agirre’tar Nikola, miliziano zaharra, “Metxa” ezizenez, misiolari sartu da. Misiolari hitza esan dut, zalantza askoren ondoren esan ere, ez baita guk ezagutzen ditugun misiolari horien antzekoa, ez baita hemendik Afrikara edo Ameriketara joanik, hango biztanleei eliza txit katolikoaren egiarekin batera, askatasunaren teologia edo beste zernahi irakasten diharduten gizon-emakum miresgarri horien antzekoa. Ez, Agirre’tar Nikolari ez zaio besterik bururatu, kartzelaz kartzela ibiltzea baino.
Zer irakasten die, ordea, miliziano zaharrak presondegietan daudenei? Egia erakusten ote die? Zein egia? Ez, Agirre’tar Nikola ez da dogmatikoa, ez du sinesten egia bakarra denik mundu triste honetan. Egiaz haratago baitago, magiaren lurraldean kasik. Miliziano zaharrak askatasunaren ideia darama berekin, giza duintasunarena, eta hori irakatsi nahi die preso diren guztiei.
Nobela kubatar honetan (kubatarra da nire irudiko, izan ere, hizkuntza bera barroko samarra baita, eta erralitatea adierazteko erralitateaz beste egiten baitu, ez dakit nola esan), hizkuntza ederra erabili du Koldo Izagirrek. Batzuetan samur, besteetan garratz, euskara hori berez doa, kartzelaz kartzela, ziegaz ziega, ilusioaldi eta etsialdiak aurrean hartu eta eramanez.
Nobela polita da, baina Koldo Izagirreren gehienek bezala, mezua du barnean gorderik. Nobela politikoa da, nobela euskalduna, hemengo nobela, euskalduntasunaren eta aberriaren ideia dakarrena.
Kangaroo
Martin Etxeberria
Maddi Galdos Areta
Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte
Irati Majuelo
Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena
Asier Urkiza
Erresistentziarako gorputzak: bollerak
Eva Perez-Pons
Nagore Fernandez
Zeozer gaizki doa
Beatriz Chivite
Hasier Rekondo
Kangaroo
Martin Etxeberria
Jon Martin-Etxebeste
Humanitatearen une gorenak
Aritz Galarraga
Mikel Asurmendi
Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide
Irati Majuelo
Barbaroak eta zibilizatuak
Ibai Atutxa
Amaia Alvarez Uria
Su festak
Jon Urzelai Urbieta
Jon Martin-Etxebeste
Argialdiak
Miriam Luki
Asier Urkiza
Alexander Wolfen mamua
Gaito Gazdanov
Nagore Fernandez
Nire bizitza ni barik
Oskar Gaztelu Bilbao
Mikel Asurmendi
Alaska
Castillo Suarez
Ibon Egaña