« Errobi gainaldeko memoria zapartatua | Eleberria eta artea »
Txori erratuen bilera / Jose Luis Padron / Erein, 1998
Poetika xumea Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1999-01-02
Denbora luzez zebilen Jose Luis Padron liburu hau taxutu nahian. Poema asko baizituen bilduta, poema asko idatzi baititu bere bizitzan, izan ere oso gazte hasi baitzen idazteko ofizio honetan (neure egiten dudan honetan). Sariak ere etorri ziren. Azkena, oker ez banago, Euskaltzaindiakoa. Baina maila apalagotik hasi zen, Pasaiakora-eta bere burua aurkezten. Lagunei esaten nien halakoetan, “urruti iritsiko da mutil hori, poeta-sena du eta”. Sena nahikoa ez denez, poesiaren ofizioan ikasi beharra ere baitago (bizitzaren ofizioan bezala), poliki-poliki lortu du Jose Luis Padronek poetika bat, bere neurriko.
“Eraman ezazu” izeneko poema argigarri samarra iruditzen zait. “Poema honek ez luke garai berri bat iragarri nahi. /Eta ez luke belaunaldi oso baten errealitate sozial, politiko eta kulturala/ erakutsi nahi ere. Ezta langile, ikasle, herriaren ahotsa izan ere.” Hitz horiek irakurrita badakigu zein ez diren poetaren asmoak. Ez du helburu jakinik, ez da harentzat edo honentzat idatzia, denentzat baizik. Poesia poesia berak zuritzen baitu bere ibilbidean, eta hitza hitzak berak, maitasunez edo sentimentuz esana denean.
Sentimentuz idatzitako poesia baita Jose Luis Padronena: poesia sentimentala neurri batean. Ihes egiten du poema handi-antza, burgoi, dena-esan-nahi horietatik. Poema xumeak dira askotan, muxu bat bezalakoak. Mundu txiki baten adierazle: “Muxu eman dizut, eta betiko galdu egin dugu;”
Bada beste alderdi bat, garranzitsua oso Padronen poetikan. Etika su izena.”Biografiaren kontrakoa” izeneko poeman adierazten digu zein den kezken artean kezkagarriena. Baita “Nik ez diot barrerik egiten” poeman. Edo-eta “Kezka larriz” izenekoak: “Kontzientzian erantzuna/ bilatu behar hau”. Liburua, esan beharra dago, irudi politez josita dago. Irudiak Concetta Probanzarenak dira.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo