« Errobi gainaldeko memoria zapartatua | Eleberria eta artea »
Txori erratuen bilera / Jose Luis Padron / Erein, 1998
Poetika xumea Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1999-01-02
Denbora luzez zebilen Jose Luis Padron liburu hau taxutu nahian. Poema asko baizituen bilduta, poema asko idatzi baititu bere bizitzan, izan ere oso gazte hasi baitzen idazteko ofizio honetan (neure egiten dudan honetan). Sariak ere etorri ziren. Azkena, oker ez banago, Euskaltzaindiakoa. Baina maila apalagotik hasi zen, Pasaiakora-eta bere burua aurkezten. Lagunei esaten nien halakoetan, “urruti iritsiko da mutil hori, poeta-sena du eta”. Sena nahikoa ez denez, poesiaren ofizioan ikasi beharra ere baitago (bizitzaren ofizioan bezala), poliki-poliki lortu du Jose Luis Padronek poetika bat, bere neurriko.
“Eraman ezazu” izeneko poema argigarri samarra iruditzen zait. “Poema honek ez luke garai berri bat iragarri nahi. /Eta ez luke belaunaldi oso baten errealitate sozial, politiko eta kulturala/ erakutsi nahi ere. Ezta langile, ikasle, herriaren ahotsa izan ere.” Hitz horiek irakurrita badakigu zein ez diren poetaren asmoak. Ez du helburu jakinik, ez da harentzat edo honentzat idatzia, denentzat baizik. Poesia poesia berak zuritzen baitu bere ibilbidean, eta hitza hitzak berak, maitasunez edo sentimentuz esana denean.
Sentimentuz idatzitako poesia baita Jose Luis Padronena: poesia sentimentala neurri batean. Ihes egiten du poema handi-antza, burgoi, dena-esan-nahi horietatik. Poema xumeak dira askotan, muxu bat bezalakoak. Mundu txiki baten adierazle: “Muxu eman dizut, eta betiko galdu egin dugu;”
Bada beste alderdi bat, garranzitsua oso Padronen poetikan. Etika su izena.”Biografiaren kontrakoa” izeneko poeman adierazten digu zein den kezken artean kezkagarriena. Baita “Nik ez diot barrerik egiten” poeman. Edo-eta “Kezka larriz” izenekoak: “Kontzientzian erantzuna/ bilatu behar hau”. Liburua, esan beharra dago, irudi politez josita dago. Irudiak Concetta Probanzarenak dira.
Isiltasunaz hunatago
Jose Angel Irigaray
Mikel Asurmendi
Bidaia (h)ariketak
Oihane Zuberoa Garmendia Glaria
Igor Estankona
Lilurabera
Yurre Ugarte
Aiora Sampedro
Euskal literatura itzuliaren egiturak eta islak 1975-2015
Miren Ibarluzea
Javier Rojo
Erbesteko gutunak Victor Hugori
Louise Michel
Irati Majuelo
Bihotza nora, zu hara
Susanna Tamaro
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Atezainaren larria penalti-jaurtiketan
Peter Handke
Hasier Rekondo
Panpina
Erika Olaizola
Javier Rojo
Etxeko urak
Leire Bilbao
Nuria Cano
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
Ibai Atutxa Ordeñana
Abaro
Itxaro Borda
Aiora Sampedro
Odolik gabe
Alessandro Baricco
Nagore Fernandez
Atezainaren larria penalti-jaurtiketan
Peter Handke
Javier Rojo
Naparra, kasu irekia
Jon Alonso
Mikel Asurmendi