« Ezkutuko historia | The until now new complete Irastorza »
Zure haragi bereko / Patxi Ezkiaga / Erein, 1996
Barnetik kanpora Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1996-06-01
Liburu honek Eusko Jaurlaritzaren “Jon Mirande saria” irabazi zuen iaz. Orduan testu gehiago zuen, eta horrek ondorio bat dakarkigu burura: nola bitxiegile batek esmeralda edo harri eder bat hartu eta lantzen duen erabat neurriko izan arte, hala ari da idazlea etengabe testua berritzen, txukuntzen, fintzen, azkenean argitara ematen duen arte. Ez da perfekzio nahia soilik.
Poeta dugu Patxi Ezkiaga eta poeta gisa da, batez ere, ezaguna. Baina zer da poeta; edo hobe esanda, non hasten da poeta, eta non amaitzen? Zein du berezko geografia? Galdera sorta horri erantzun egokiak eman izan dizkiote poeta izan direnek. Poeta beti da poeta, baita prosazko lurraldeetan barrena abiatzen denean ere. Horretan, poeta peto batek idatzitako nobela ez da narratzaile peto batek idatzitakoaren antzekoa izango. Batak zein besteak kontatzeko grina bera badute ere, ikuspegia dute ezberdin. Eta literaturan oso garrantzitsua da ikuspegia.
Polita da Patxi Ezkiagak idatzi duen nobela. Elementu asko biltzen ditu bertara: poesia, batez ere, eta ez naiz hemen ari deskripzio bat poetikoa ote den edo ez; baizik ete poesiaren ezaugarriz hornitutako testuak dakartzala nobelak. Poesia, narrazioaren lagungarri gisa erabilia hain zuzen. Edo-eta, narrazioa, poesiaren eranskin. Elementu guztiak oreka natural batez antolatuta daude; ez nahasian, batak besteari traba eginez. Nobela batzuk baldin badira Brelen herrialde laua baino lauagoak, honako honek muinoak eta mendiak ditu, koska eta tontorrak, bai kanpoko paisaian nola barrukoan. barrutik kanpora mugituz, eta kanpotik barrura ibiliz. Inoiz ez geldi. Barrokoa esatera nindoan, eta ez dabil oker nobela hau, neurri batean, barrokoa dela esango duenak. Pentsamendu sakonak (mistizismoari buruz, poesiari buruz, literaturari buruz, denborari buruz), hizkuntza malgua, doinu barnekoi eta alegorikoa. Mundu metaforikoa azken finean, errealitatearen gordeleku. Nobela hau aberatsa eta irudikorra da.
Idazleak berak behin aipatu zuen nobela hau idazterakoan Hermann Broch zuela buruan. Baliteke Brochen eragina nabaria izatea nobelaren egituraketan; baina beti gertatzen dena da, ideia bat aldatu egiten dela burutik paperera pasatzerakoan, eta oraingo hau oso dela idazlearena, bere mundu propioaren adierazle eta lekuko isila, ez zalapartatsua.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez