susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Ilargia itzali ondorengo hegaberak | Bizitzaren lainoak »

Groelandiako lezioa / Bernardo Atxaga / Erein, 1998

Literatura hutsa Javier Rojo / El Correo, 1998-12-23

Atxagak bere azken narrazio-liburu honetan alfabetoaren xarmari men egin dio. Istorioak egituratzeko era baten bila, sistema aseptiko, neutro eta arbitrarioena aukeratu bide du eta, horri jarraituz, kontakizun bakoitzaren haria zabaldu. Dena dela, liburu horren balioak behar bezala dastatzeko, ezinbestekoa iruditzen zait Atxagak irakurleari proposatu dion literaturaren azpian dagoen teoria onartzea. Bestela… Literatur teoria hori, labur-zurrean, hiruzpalau ideia hauetara bilduko nuke: 1. Atxaga Unberto Ecoren “opera aperta” horretaz haraindi joan da beste urrats bat emanez. Hori egin duten idazlanentzat obra hutsa (hau da, hutsik dagoen obra) izena proposatuko nuke, esanahi asko edukitzetik, edozein esanahi edukitzera, edota esanahirik batere ez edukitzera dagoen aldea benetan txikia baita. 2. Atxagaren literatura behin eta berriro bere buruaz ari da, literatura bera ez den errealitate guztia alde batera utzita. 3. Umorearen diktadurapean idatzi du liburua; horren arriskua begibistakoa da: nahi gabe, atal batzuek txiste errezen itxura har dezakete. Muga hauen barruan, Atxagak testu borobila egin du, honetan ez dago dudarik. Baina irakurle maliziotsu bati galdera hau burura dakioke: halako makinaria ederrak ezertarako balio al du?