susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Narrazioaren erritmoa | Mundu sakona »

Aberriaren alde (eta kontra) / Ramon Saizarbitoria / Alberdania, 1999

Euskal kulturaz Javier Rojo / El Correo, 2000-03-22

Honetan Ramon Saizarbitoriak alde batera utzi du nobelagintza eta saiakera hautatu du Aberriaren alde (eta kontra)-n, euskara eta euskal kultura hizpide dituelarik. Liburuan tesi nagusi bat defendatzen da: euskara eta euskal kulturaren benetako egoera onartu beharrarena, fikzio batean bizi nahi ez badugu. Aspaldian Jon Juaristik esan zuen herri honetan gertatzen zenaren konstatazioa egitea probokaziotzat hartzen zutela batzuek. Hain zuzen ere, Saizarbitoriak egoeraren konstatazioa egiten du eta, gustatu edo ez, gure txikitasuna begi bistan jartzen digu. Hainbestetan aipatzen den homologazioaren aurrean jarrera eszeptikoa aurkezten du Saizarbitoriak, txikitasunean ere zenbait abantaila aurki daitezkeela-eta. Bestaldetik, euskara ideologia bat mantentzeko tresna izan da, sinbolo moduan behintzat, eta oraingoz ezin izan du bere gainetik zama bezalako hori kendu. Momentu batean egoera hori probetxugarria izan bazitekeen ere, gaur egun ikuspuntua gainditu behar da, non ez den euskara euskal gizartearen alderdi ideologiko bakar batena izaterik nahi. Euskaltzaletasunetik egindako kritika mingotsa eta eszeptikoa, baina, bestaldetik, argigarria, euskaltzale askoren iritziak islatzen eta azaltzen dituena, nire ustez.