kritiken hemeroteka

8.402 kritika

« | »

Ravel / Jean Echenoz (Gerardo Markuleta) / Meettok, 2007

Ravel hurbila Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2007-07-13

Ravel Ziburun jaio zen, 1875eko artxoaren 7an, eta Parisen hil. zen, 1937ko abenduaren 28an, Inuzenteen egunean. Honek ez du esan nahi bera inuzentea zenik, baina inuzentekeria asko egin zituen, denok bezala, aitortzera ausartzen ez bagara ere. Euskaraz bazekien, eta idatzi ere egin zuen, zenbat gutun lekuko, eta,liburu honen hitzaurrean Joaquin Achucarrok dioenez, bere burua euskalduntzat zuen, eta eragin handia izan du euskal musikariengan, Escudero maisuarengan esaterako. Raveli buruz asko idatzi dela esatea merkekeria litzateke, begi bistakoa baita, baina horrelakoetan gertatzen den bezala, asko idazteak orrien kopurua baino ez du adierazten. Esandakoari bagagozkio, Echenozen liburu hau aipatu beharra dago, literatura aldetik ederra baita, eta oso ezaguna ez zen Ravel bat ekartzen baitigu gurera. Denok, izan ere, pertsonaia bat ezkutua dugu gure baitan, edo bi, batzuetan haizea hartzera ateratzen duguna, edo gordean uzten duguna, zer gertatuko.

Ravelek 192lean etxe eder baterosi zuen Monfort l’Amauryn, Paristik gertu, baso erdian ia. Etxe horretan idatzi zituen bere lanik goraipagarrienak, Boleroa tartean. Etxe horretatik aterata joan zen Estatu Batuetara, itsasontzi batean, garaiak eskatzen zuen bezala. Etxetik irtete hau da, hain zuzen, Echenozek abiapuntutzat hartzen duena. Ravel badoa Estatu Batuetara, 1927ko amaieran hain zuzen, izuz beterik dago, ez da bakarrik ongi moldatzen, ez da sekula moldatu. Ameriketakoa, ordea, ongi aterako zaio, gainerako kontu gehienak bezala. Ongi aterako zaio, baina nekaturik utziko du, amerikarrek, jakina, bisitariak nekarazteko trebezia dute, nekarazten dutela jakin gabe. Gaixotasunaren zantzuak agerian dira, bestalde.

Ameriketatik itzulita idatzi zuen Ravelek Boleroa. Lan horri buruzko testua lortuenetakoa da, liburukoen artean, literatura-baloreak kontuan harturik, noski. Achucarrok honela dio: “Echenozen liburuak, ustekabean, hurbilagoko pertsona baten irudia ematen digu”. Ados nago.

Azken kritikak

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Jon Jimenez

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Nagore Fernandez

Zoo
Goiatz Labandibar

Asier Urkiza

Hetero
Uxue Alberdi

Joxe Aldasoro

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Paloma Rodriguez-Miñambres

Galbahea
Gotzon Barandiaran

Mikel Asurmendi

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Irati Majuelo

Lagun minak
Jon Benito

Mikel Asurmendi

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Jon Jimenez

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Asier Urkiza

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Nagore Fernandez

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Bestiak Liburutegia

Rameauren iloba
Denis Diderot

Aritz Galarraga

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

Hedabideak