kritiken hemeroteka

8.535 kritika

« | »

Ravel / Jean Echenoz (Gerardo Markuleta) / Meettok, 2007

Ravel hurbila Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2007-07-13

Ravel Ziburun jaio zen, 1875eko artxoaren 7an, eta Parisen hil. zen, 1937ko abenduaren 28an, Inuzenteen egunean. Honek ez du esan nahi bera inuzentea zenik, baina inuzentekeria asko egin zituen, denok bezala, aitortzera ausartzen ez bagara ere. Euskaraz bazekien, eta idatzi ere egin zuen, zenbat gutun lekuko, eta,liburu honen hitzaurrean Joaquin Achucarrok dioenez, bere burua euskalduntzat zuen, eta eragin handia izan du euskal musikariengan, Escudero maisuarengan esaterako. Raveli buruz asko idatzi dela esatea merkekeria litzateke, begi bistakoa baita, baina horrelakoetan gertatzen den bezala, asko idazteak orrien kopurua baino ez du adierazten. Esandakoari bagagozkio, Echenozen liburu hau aipatu beharra dago, literatura aldetik ederra baita, eta oso ezaguna ez zen Ravel bat ekartzen baitigu gurera. Denok, izan ere, pertsonaia bat ezkutua dugu gure baitan, edo bi, batzuetan haizea hartzera ateratzen duguna, edo gordean uzten duguna, zer gertatuko.

Ravelek 192lean etxe eder baterosi zuen Monfort l’Amauryn, Paristik gertu, baso erdian ia. Etxe horretan idatzi zituen bere lanik goraipagarrienak, Boleroa tartean. Etxe horretatik aterata joan zen Estatu Batuetara, itsasontzi batean, garaiak eskatzen zuen bezala. Etxetik irtete hau da, hain zuzen, Echenozek abiapuntutzat hartzen duena. Ravel badoa Estatu Batuetara, 1927ko amaieran hain zuzen, izuz beterik dago, ez da bakarrik ongi moldatzen, ez da sekula moldatu. Ameriketakoa, ordea, ongi aterako zaio, gainerako kontu gehienak bezala. Ongi aterako zaio, baina nekaturik utziko du, amerikarrek, jakina, bisitariak nekarazteko trebezia dute, nekarazten dutela jakin gabe. Gaixotasunaren zantzuak agerian dira, bestalde.

Ameriketatik itzulita idatzi zuen Ravelek Boleroa. Lan horri buruzko testua lortuenetakoa da, liburukoen artean, literatura-baloreak kontuan harturik, noski. Achucarrok honela dio: “Echenozen liburuak, ustekabean, hurbilagoko pertsona baten irudia ematen digu”. Ados nago.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak