kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Apaizac obeto / Jon Maia / Elkar, 2006

Nabigazioaren kronika Jon Kortazar / El País, 2007-02-05

Gazteak ginenean Caja Laboraleko egutegiek berebiziko eragina izan zuten euskal identitateren, eta neurri berean euskal literaturaren agerpena egiteko orduan. Egiguren anaien argazkien bidez, errealitate sublimatua agertzen zen gure begien aurrean. Eta bide berbera erabiliz euskal literaturaren aurpegiak erakutsi zizkiguten. Horien bidez ezagutu genituen hainbat izen berezi: Bitoriano Gandiaga edo Koldo Mitxelena. Garai joanak dira haiek.

Aurton Elkarrek Jon Maiaren (Urretxu, 1972) Aipazac obeto liburuko irudiak aukeratu ditu bere egutegia hornitzeko asmoz. Apaizac obeto nabigazio baten kronika da. Baina liburuaz gain jarrera editorial baten erakusgarria ere bai. Alde industriala begiratuz gero, gazteleraz ematen ziren “euskal gaiak” tankerako moldeak euskaraz emateko ahalegina da, argitalpen duin eta diseinu zaindu baten bidez. Edizio arloan produktu ez ohikoak eratzeko ahalegin berezia eta oso interesgarria. Ez da agian liburu ederrak argitaratzeko Elkarrek egiten duen lehen saioa. Iaz, adibidez, Ane Albisuren Atondu. XXI. Menderako proposamena, euskal janzkera tradizionala gaurkotzeko proposamena, alegia, eman zuen argitara. Esanguratsua da, baina, sail berean bost liburu frantsesez eman ondoren euskarazkoa agertu zela, liburu nagusien alorrean ere euskarak bere tokia duela erakusten duelarik.

Liburu gisa Maiak kronika interesgarria egin dio Albaola Elkartearen proiektuari. Hain zuzen ere XVI. eta XVII. mendeetan balea hartzera joan ziren euskal marinelen bidaia errepikatzeko asmoari. Quebecetik irten eta Red Bayrainoko bidaia egin zuten garaietako ontziak, jantziak eta teknikak erabiliz.

Bidaiaren kronika zehatza da, deskribapena nagusitzen delarik, eta kronikaren inguruan euskaldunek Kanadako itsas aldeetan egindako eta utzitako historiari erreparatuz, beti ere zuzen eta era didaktikoan, espedizioa historia ikasteko aitzakia bihurtzen delarik. Nik, egia esan, mapa faltan bota dut liburuan, erreferentziak, noizbait, urrutikoak egin zaizkidalarik. Baina liburuak garbi uzten du bere asmoa: Euskaldunen historiaz batera inguru haietan diren herrialde galduen historiaz jabetzeko eskaintza. Deskribapena da nagusi eta paisaiaren edertasunari lagun egiten dio prosaren edertasunak, nahiz eta egunerokoak asko mugatzen duen kontaketaren erritmoa.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak