kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Mugarri estaliak / Castillo Suarez / Susa, 2000

Mugarri estaliak Jon Kortazar / El País, 2001-02-12

Castillo Suárezen poesiak loraldi ederra ezagutu du azken urte biotan, lau poema liburu argitaratu ditu epe laburrean, egia da bi poeta berrientzako liburu kolektibo gisa agertu direla Iruñeako Udalaren eskutik eta zailak direla aurkitzen. Orain bere izenez atera ditu bi, bat edizio instituzionalean. Arabako Foru Aldundian, eta bestea edizio komertzialean, Susa argitaletxearen eskutik. Hark Ernestina de Champourcin lehiaketa irabazi zuen, eta Iragarki merkeak izenburupean eman da sarian irabazle gertaturikoa. Bigarrenak, Mugarri estaliak deitura duena, orain arteko lana biltzen du poema berriekin batera, eta nolabait poetaren plazaratzea adierazten du. Lau liburu urte bitan, gaur egunean dagoen poesiaren eskasian, lan erraldoia dirudi.

Suárez-en obran poema ederrak, esanguratsuak, distiratsuak aurkitzeko modua dago, baina era berean bidea zabalik dagoela erakusten du, aurrera egingo duela. Agian, oso denbora laburrean lau liburu argitaratzeak ez dio onik egin, eta hausnarketa puntu batean daudela ikusi dezakegu bere azken liburuan. Aurreko hirurak, sariak irabazi ondoren argitaratuak, batasun handiagoa zuten espresio aldetik. Mugarri estaliak liburua aurrera pausua da; aurreko hiru libururen poemak aukeratu ditu eta berriak plazaratu, obra berri baten eraikuntza sortu arte. Baina nik lehen haiek zuten batasun joera ez diot ikusten honi.

Suárez-ek bide berriak ireki dizkio aspaldiko kopla zaharrari. Ez du honen irudi mundua erabiliko, baina bai ustekabeko azken kolpea bilatzen duela bere poemetan. Hauxe izan da Iragarki merkeak liburuak erabili duen teknikarik nagusiena. Idazleak egoera bat azaltzen du, eta egoera bukatzeko ezusteko galanta ematen du iragarkiak testura ekarriz, batez ere, sentsibilitatearen eta arruntasunaren arteko kontrasteak adierazten zuen joera nagusi hori: “Ez dut sekula tangorik dantzatu /…/ Esanen nizuke: / “Erakutsi dakidan guztia, / ez dakidana ez baitut jakin nahi”. / Se necesita pescadera en hipermercado de Pamplona”. Ahotsen jokoak espresibitate handia eman dio testuari, nitasuna, elkarrizketa, iragarki merkea, hiru planoen arteko jokoak indarra damaio testuari. Ugariak dira gainera, liburu honetan, idazketari buruzko hausnarketak.

Mugarri estaliak liburua hiru alditan banandu du poetak: “Bidaia antolatuak”, bidaiaren gaiaren inguruan, “Maitasuna zedarritzen dute”, maitasunaren gaiaren ingurukoak, eta “Sententzia baliogabea”, idazketa prozesuari buruzko aldea.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak