« Hiria, gizartearen aterpe | Xehetasunetan »
Hona hemen gu biok / Dorothy Parker (Mirentxu Larrañaga) / Alberdania / Elkar, 2006
Espatularekin Uxue Alberdi / Deia, 2006-07-07
Karmele Jaioren pertsonaietako batek dio, “Amaren eskuak” nobelan, pertsonak milaka aldiz pintatutako altzari zaharren modukoak garela. Altzari zaharrean, azkena eman zaion margo-kapa baino ez du ikusten begiratzen duenak, eta, normalean, ahaztu egiten zaio lehenago beste kolore bat izan zuenik ere. Denborak, baina, karraskatu egiten ditu pinturak. Pinturak ere bai. Hormei eta antigoaleko altzariei margo puskak erortzen zaizkie, eta agerian uzten dute lehenago izan zirena. Halakoetan, hormen atzean, gustu txarreko paper loratuak agertu ohi dira iraganeko garai deserosoak erakutsiz bezala. Lotsatu egiten gara gure ahaideen gustu txarraz.
Dorothy Parker espatularekin aritu da “Hon hemen gu biok” liburuan biltzen diren kontakizunetan, gizakiaren azken pintura kapari karraska. Makillajearen, arroparen eta irribarreen azpian ezkutatzen diren grina txarrak, mendekotasunak, inkoherentziak eta heldugabetasunak azaleratzen ditu uneoro, eta deseroso sentiarazten gaitu ipuin askotan, hormako paper loratu eta barrokoek bezala.
Bikote-harremanez dihardu askotan egileak, min egiten duten horietakoez. Emakumeen gizonekiko dependentzia hitzetik hortzera darabil, inor haserrarazteko beste. Emakume txolinak, dependienteak, histerikoak… aurki daitezke orriz orri. Baina haserrea beldur bilakatzen da estereotipo horietan norberak bere alde txolina, dependientea edo histerikoa islatuta ikusten duenean… Paretak berriro pintatzeko gogoa ematen du.
Mirentxu Larrañagak ganoraz ekarri du euskarara. Bitxikeria bat aipatzekotan, harrigarri egiten den zerbait bada itzulpenean: New Yorkeko emakume aberats baten neskame beltzaren herri hizkera irudikatu nahian, goierritarrez berbetan jarri du emakumea itzultzaileak. Azal iluneko neskame goierritar bat New Yorken. Film baterako eman lezake.
Kontakizun zorrotzak dira, argiak, iradokitzen dakitenak. Sarkasmoz eta umorez astintzen du espatula Parkerrek. Erabat gomendagarria. Hori bai, izan margoa eta pintzela eskura, eroritako zatiak berriro pintatzeko: ez dezala inork nabaritu Parker duzunik mesanotxean.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi