kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Hona hemen gu biok / Dorothy Parker (Mirentxu Larrañaga) / Alberdania / Elkar, 2006

Espatularekin Uxue Alberdi / Deia, 2006-07-07

Karmele Jaioren pertsonaietako batek dio, “Amaren eskuak” nobelan, pertsonak milaka aldiz pintatutako altzari zaharren modukoak garela. Altzari zaharrean, azkena eman zaion margo-kapa baino ez du ikusten begiratzen duenak, eta, normalean, ahaztu egiten zaio lehenago beste kolore bat izan zuenik ere. Denborak, baina, karraskatu egiten ditu pinturak. Pinturak ere bai. Hormei eta antigoaleko altzariei margo puskak erortzen zaizkie, eta agerian uzten dute lehenago izan zirena. Halakoetan, hormen atzean, gustu txarreko paper loratuak agertu ohi dira iraganeko garai deserosoak erakutsiz bezala. Lotsatu egiten gara gure ahaideen gustu txarraz.

Dorothy Parker espatularekin aritu da “Hon hemen gu biok” liburuan biltzen diren kontakizunetan, gizakiaren azken pintura kapari karraska. Makillajearen, arroparen eta irribarreen azpian ezkutatzen diren grina txarrak, mendekotasunak, inkoherentziak eta heldugabetasunak azaleratzen ditu uneoro, eta deseroso sentiarazten gaitu ipuin askotan, hormako paper loratu eta barrokoek bezala.

Bikote-harremanez dihardu askotan egileak, min egiten duten horietakoez. Emakumeen gizonekiko dependentzia hitzetik hortzera darabil, inor haserrarazteko beste. Emakume txolinak, dependienteak, histerikoak… aurki daitezke orriz orri. Baina haserrea beldur bilakatzen da estereotipo horietan norberak bere alde txolina, dependientea edo histerikoa islatuta ikusten duenean… Paretak berriro pintatzeko gogoa ematen du.

Mirentxu Larrañagak ganoraz ekarri du euskarara. Bitxikeria bat aipatzekotan, harrigarri egiten den zerbait bada itzulpenean: New Yorkeko emakume aberats baten neskame beltzaren herri hizkera irudikatu nahian, goierritarrez berbetan jarri du emakumea itzultzaileak. Azal iluneko neskame goierritar bat New Yorken. Film baterako eman lezake.

Kontakizun zorrotzak dira, argiak, iradokitzen dakitenak. Sarkasmoz eta umorez astintzen du espatula Parkerrek. Erabat gomendagarria. Hori bai, izan margoa eta pintzela eskura, eroritako zatiak berriro pintatzeko: ez dezala inork nabaritu Parker duzunik mesanotxean.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak