kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Mugaldekoak / Edu Zelaieta / Susa, 2004

Kanpoko nahiz barneko gure mugetan preso Mikel Asurmendi / Irunero, 2005-02

Irunero aldizkarian mugaz idaztea gauza arrunta da. Irunero-ko lerroz lerro atalean mugaz idaztea berriz, plazera. “Mugaldean, burutazio oro dugu kontrabando lana” gaztigatu digu poetak hastapenean. Eta burutazioak poesiaren bidez heldu bazaizkigu, muga fisikoaz haratagoko mugen xerka goazela sentitzen ditugu jada.

Lau ataletan apailatutako liburuaren lehenean oso muga hurbilak zeharkatzera eramaten gaitu poetak. Atal honetako poemak, Bidasoan eta gure iraganaren gaindi bide eginez goaz, eta bidez bide euskaldunon patuaren islak aurkitu ditugu: aduana, kontrabandoaren zeinuak, pertsonaia historikoak, izena dutenak nahiz anonimoak. Hitz bitan: poetaren haurtzaroko istorioak, poema gisara isuriak.

Hurbileko mugak ez dira ordea, gure baitakoa urratzen duten seinale bakarrak. Badira muga lausoagoak, ezezagunagoak, gure geografiaz haratagoak izaten dira komunzki, urratzeko zailagoak. Badira ere, gure “ni”a gainditzen dutenak. “Urratuak” deritzan bigarren atalean, poeta bere baitako mugetan murgildurik doa bidetan barrena. “Mugarri luzeak” izena du poesiaz hornituriko hondarreko atalak. Hirugarrenean poeta borroka latzean murgildurik kausitu dut/gu. Mugarri luzeetan barrena aitzina segitzen du poetak. Eta bere poemak amaitu arren, bere poesia ez dela agortu sentsazioarekin gelditu gara.

Prosan idatzitako “Mugaldekoa” izeneko istorioak ixten du “Mugaldekoak” poesia liburua. Mugaldeko istorioa da. Hagitz Bidasoako eskualdekoa. Braulio du protagonista. Istorioaren ondorio edo irakaspenik atera ote dudan? Horra batto: Mugak aldakorrak direla, pertsonen egitekoak eta sentimenduak aldakorrak diren bezalaxe. Pertsonak, istorioak bezala, benetakoak nahiz gezurrekoak garela. Eta kanpoko nahiz barneko mugetan preso bizi garela.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak