« Zergatik ez nauk maite? | Izena jarri »
Skyroom / Ramuntxo Etxeberri / Elkar, 2005
Iparraldearen erretratu eta argazki lausoa Mikel Asurmendi / Irunero, 2005-05
“Skyroom” eleberriaz pare bat ele isuri aitzin, mintza dezagun emaitza honen nondik norakoaz. Liburua Gazteluma deritzan literatur sorkuntzarako ekimenen bidez gauzatu du Ramuntxok. Iparraldean burutzen den bigarren saioa da. Aurrenekoan Eneko Bidegainen “Anbrosio” argitara eman zen.
Beka bidezko sorraraziko liburu hauek kalitateaz eztabaidatzeko parada ematen dute. Kasu honetan, Iparraldetik etorria, bertako literaturaren egoera larria salbatzera saio antzutzat jo izan dute zenbaitek. Zer esan baina? Zenbat buru hainbat aburu! Abururik aburu, hona nirea. Ez Gazteluma ekimenaz —luzeegi joko luke, ezta?— eleberriaz baizik.
Eta honetaz ere labur halabeharrez. Egia da, liburu honek editore lan zainduago beharko lukeela, bistan da. Izan ere, berau “diamante landugabea” bezala ikusi baitaitezke gisa batez. Bere lehen literatur emaitza burutu duen idazle batena ulerturik betiere, prefosta. Alta bada, ezin dira ukatu liburuan dago emankortasuna eta ahalegina. Jakina, horrek berez ez du literatura egiten.
Idatz moldeari behako bat, eztabaidagarria betiere: Ramuntxo Etxeberrik Iparraldeko jendartea islatu du, joan deneko bi hamarkadetakoa batez ere, gazteen bizipenetatik eta ele-meletik islatu ere. Eta horiek horrela, euskararen agonia ere islatu. Islatu, euskal gazteen jerga edota argot moldeak erabat frantsestua baitira. Hartara galdera: “literaturak errealitatea islatu behar du, edota hizkuntza sortu?”
“Amets Arzallus edota Sustrai Colina bertsolarien plazaratzez geroztik ez ote da beste mintzo mota sortu Iparraldean?”, galda lezake bateon batek. Eta beste batek arrapostu eman: “Horiek Iparraldekoak ote dira?”
Hara, soziologiatik ari naiz literaturatik baino! Skyroom eleberriaz zer erran berriz? Luzaz ezin erran, baina hona: egileak ez du euskalduna santu gisa erretratua paratua, eta hasteko ez da gutxi. Alegia, gure on ustezko moldeak aspaldian hausten hasi ziren ere, eta Iparraldetik hori berrestea etorrita ez dago batere gaizki. Demagun, eleberria Iparraldearen erretratu eta argazki lausoa dela.
Ramuntxori berriz, pare bat hitz: atxiki eta eutsi hasitako eleberriaren bide berrian!
Poesia kaiera
Giorgos Seferis
Irati Majuelo
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Joxe Aldasoro
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos