kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Kilkerren hotsak / Edorta Jimenez / Susa, 2003

Kilkerren hotsak Ines Buenetxea / Axular, 2004-07

Bere lehen olerki moduko hastapenak Omar Nabarro izenpean plazaratu zituenetik badira beste hainbat elebarri lan Edorta Jimenezek daramatzanak bere gain, gehientsuenak ere Euskal Herriak denboratan zehar bizi izandako pasarte historikoen testuinguru sozio-politikotan girotutakoak.

Honokoan ere, idazleak 36ko gudak eztanda egin zuenean Mundakako alkate errepublikarra zen Alejandro Mallonaren kasua aurkezten du, zeinak bere irizpide katolikoak aurrejarrita hainbat faxista babestuko zituen, eta gerora Espainia gorri, separatista eta ateoengatik salbatuko zituzten horiexek, “Santa Cruzada”koak zeritzoten horiexek berek fusilatuko baitzuten inongo erruki “kristaurik” gabe.

Fusilamendu honen nondik norakoak ardatzat hartuta, Uriartek, garaiko Zerbitzu Sekretuetan espioitza lanetan jardundakoak, tarteka gogoeta pertsonalak, tarteka egiazko gertaera eta kazetaritza munduko pertsonai ospetsuen agerpenen bitartez, Uriarterengana joko duen “bisitariaren” fusilamenduari buruzko jakinmina asetuko du; antza, Mallona salatu zuen faxista eskergaizto baten ondorengo izango da bisitaria.

Izan ere, horrela idazten baitu Edorta Jimenezek historia, bizi izan ez genuenok han egondakoek helerazten diguten hitz eta iritziekin; egungo egoeraren zergaitizko hitz eta iritzi historiko, sozial eta politiko horiexekin, alegia.

Bestalde, jada 70 urte badira garai haietatik aldentzen gaituztenak, ez dirudi gauzak asko aldatu direnik; ez bakarrik Euskal Herrian daukagunagatik, baita mundu osoan zehar “erlijioaren” izenean burutzen diharduten sarraskiei erreparatuz gero kilkerren hots berak entzuten baitira.

Jorratutako gaiari dagokionez, Euskal Herriko historiari buruz jakinmina duenak gustura irakurriko du eleberria; ordea idazkerari buruz nik goraipatuko nukeena da egileak historiari buruzko liburuei darien astuntasuna irakurketa atsegin batean bilakatzeko erakutsi duen trebetasuna, batetik fikziozko osagaiak direla, bestetik erantsi izan dion iradokizunezko kutsuaren bitartez eta azkenik solasaldi moduan maisutasunez garatu duen idazlanarekin.

Bukatzeko aipatuko nuke, euskaldunon historia hurbilaren pasarte esanguratsuenetako batean oinarritutakoa den heinean, gaurko errealitatea ezin hobeto azaltzen duen lan honetan euskaldun askok eta askok bere etxekoen historiaren irakurketarekin topo egingo duela.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak