« Bikoteak | Denbora Wilkon galdu zenekoa »
Lotsaizuna / J.M. Coetzee (Oskar Arana) / Elkar, 2004
Disgrace Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2004-12-10
Lotsaizuna, ingelesez disgrace; gazteleraz, desgracia. J. M. Coetzee, Nobel Saridunaren eleberri konplikatuena da, bai teknika eta estilo aldetik. Beraz, itzultzaileak badu zoriontsu izateko arrazoia; itzulpen kuriosoa eta txukuna atera baitzaio (barka, itzulpenak ez dira ateratzen, egin egiten dira nekez eta afanez, ordu asko sartuz), esan nahi dut itzulpen ona iruditu zaidala eta hori eskertzekoa da, jakinik testua bera ez dela erraza. Areago esango nuke, Coetzeeren testurik zailenetakoa delakoan nago. Literatur adituek eta idazleek badute, gainera, zer ikasia bertan: denboraren erabilera aparta baita eta miresgarria, izan ere eleberri honetan orain denbora baino ez baita ageri. Orain denbora, ongi erabilia, noski. Pasarte guztiak lortzen ditu eta pertsonaiei halako bizitasuna ematen die, eta badirudi koadro batean sartuta daudela, handik atera nahi ez duten koadro batean. Denboraldi horren erabilerak erritmo propioa eta berezia ematen dio testuari: ez arina, ezta motela ere, orainari dagokiona, pertsonaien orainari (haien subjetibitateari dagokiena) dagokiona, lasaia eta zabaltzen dena, gauzak era naturalean zabaltzen eta garatzen diren bezala, zaratarik gabe, oihurik gabe, berez bezala. Prosa ere, esan beharra dago, zehatza da eta doia, hitz bakoitza bere tokian dago, okertzeek, alde egiteke, bere horretan esaten.
52 urteko gizon bat, unibertsitateko irakaslea, sexu-arazo baten ondorioz lana galdu eta alaba bizi den etxaldera joaten da, lasaitasun bila. Jakina lasaitasun hori ez dago inon.
Liburu ederra da ikasteko, eta gogoeta egiteko. Ez da egokia denbora pasarako nahi dutenentzat. Okertu egingo lirateke, eta nahastu eta galdu testuan.
Lagun minak
Jon Benito
Asier Urkiza
Ene anaia femeninoa
Marina Tsvetaieva
Nagore Fernandez
Analfabetoa idazle
Agota Kristof
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Erradikalak
Ane Labaka Mayoz / Beatriz Egizabal Ollokiegi
Jon Martin-Etxebeste
Eraikuntzarako materiala
Eider Rodriguez
Mikel Asurmendi
Hotza bazkatzen
Izaskun Igoa Jaimerena
Irati Majuelo
Krakovia
Goizalde Landabaso
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Austerlitz
W.G. Sebald
Hasier Rekondo
M ama* eme* ume*
Erika Lagoma / Estitxu Fernandez
Jon Martin-Etxebeste
Soka
Mikel Gurrea
Nagore Fernandez
Ez erran inori
Maddi Ane Txoperena
Asier Urkiza
39 lore
Amancay Gaztañaga
Amaia Alvarez Uria
Austerlitz
W.G. Sebald
Jon Martin-Etxebeste
Sed quia sua
Iñaki Segurola
Oier Iruretagoiena