kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Itzalak / Iban Zaldua / Erein, 2004

Itzalak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2004-11-19

Ez zait besterik bururatu, liburuaren izenburua bera jartzea baino iruzkinari. Zaila egiten baitzait besterik idaztea, ikusirik liburuaren nondik norakoa, ikusirik liburuaren mamia (ikusirik eta dastaturik, ogi mamia bezain baita, gozoan), ikusirik liburuaren gaiak nola zabaltzen diren bere laburrean (izan ere, zabaldu egiten dira, estutu bainoago, lerro gutxitan), nola eraikitzen dituen testuak, anekdotarik txikienetik hasita. Itzalak dira, eguzkipean garrantzitsuagoak printzak berak baino, beroa bera baino, hozkirria bera baino, begi-lausoa (eguzkipeko ajea) bera baino. To, poesia, bestelakorik behar zukeen tokian, baina uste dut poesiari buruz ere iritzi faltsu eta baldar asko zabaldu dela hortik zehar. Hitzaren arrimu ona eta hitzaren edertasuna poesia dira, hitz lauz edo bertsoz emanda ere.

Aipatzekoa da Iban Zaldua ordena zalea dela. ez beste batzuk bezala, noski; ordenak eta ordenak baitaude: ordenan desordena eta desoreka bilatzen dutenak, eta desordena-tokian ordena eta nolabaiteko oreka. Orekatuak dira, izan ere, Zalduaren testuak, eredugarriak, eredutzat hartzen badugu behintzat XX mendeko ipuingintzak ondare gisa utzitakoa. Hasierak ematen dio doi testuari, garatzen da gero, eta joaten, nola ibaia itsaso aldera eta amaierak zertaz harritu ekartzen du. Edo harritzeko aukerarik ematen ez bada ere, sorpresa sorpresagatik kitsch hutsa da, bada gehienetan irudiren bat, ondorioren bat, emaitzaren bat, irakurlea pozik uzten duena.

Eta testuak, berez, ez dira konplikatuak. Ezta sinpleak ere, sinplea hartzen bada errazkeriaren sinonimo. Kanpotik ikusita errazak ematen badute ere, lanketa handia eskatzen duten testuak dira. Hitzak ongi lotuta baitaude hari fin eta ikusezinez.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak