« Bakezale gerlari horiek | Ekilibristak badu sarea »
Poesia guztia / Safo (Maite Lopez Las Heras) / Balea Zuria, 2020
Arkeologia poetikoa Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-07-04
Saforen poesiaz hitz egitea (Saforen poesiaz baino ez hitz egitea, alegia) zaila gertatzen da. Orain dela hogeita zortzi mendeko poeta izanik, bere testuak zatika baizik ez zaizkigu heldu. Bere poesia hartzen dugunean, kasu honetan bezala “Poesia guztia” izenarekin argitaratu den liburuan agertzen diren poema zati guztiak irakurtzen ditugunean, inpresio berezia geratzen da: mosaiko handi baten atal txikiekin irudi osoa ulertzeko ahaleginean aritzen garela ematen du, eta ezinbestez sortzen den irudia partziala eta dudazkoa izan behar. Bestalde, urteen poderioz eta mendez mende egin diren irakurketen ondorioz, poeta pertsonaia bihurturik agertzen zaigu, jarrera baten sinboloa izango balitz bezala. Eta kasu honetan nekez berezi daitezke poesia eta poeta, produktua eta egilea, biak berreraikuntza baten ondorioak dira-eta. Horrez gain, irakurleak poema sortu ziren testuingurua bera ulertzeko zailtasunak izan ditzake eta anakronikoak diren interpretazioetara heldu.
Euskal argitarapen hau Maite López de las Heras-en eskutik heldu zaigu eta, arazo horiek guztiak jakinda, itzultzailea saiatu da mendeen jauzia nolabait gainditzen, Saforen testuingurua ulertzeko egokia den hitzaurrearen eta oharren bidez. Irakurleak, beraz, hainbat aukera izan ditzake liburu hau irakurtzean: arkeologia lanean aritu daiteke, testuak garai baten aztarnak balira bezala ulertuta; edota, sortu zireneko testuinguruaz abstrakzioa eginez gero, poesia klasikoek izaten duten balioa erabilita irakur dezake poesia, ‘gaurko’ interpretazioa eginez. Edonola ere, zein ere baita bere hautua (eta bien arteko nahasketa ere egin daitekeela ahaztu gabe), irakurlea amodioa eta askatasuna bat egiten duten poesiaren aurrean topatuko da, eta bi gai horiek, berdin da noizkoak zein nongoak diren, unibertsalak dira edonoizko eta edonongo pertsonaren izaera erdi-erdian ukitzen baitute.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo