« Ohe hotzetan bada zerbait | Harreman aldakorrak literatur hitzarmen bereizezinean »
Zero K / Don DeLillo (Aritz Gorrotxategi) / Meettok, 2016
Heriotzari ihesi Javier Rojo / El Diario Vasco, 2016-07-30
Ia batera agertu dira euskaraz eta gazteleraz Don DeLillo idazle amerikarraren azken eleberriaren itzulpenak. Euskal bertsioan “Zero K” izenburuarekin argitaratu da eta idazle amerikarraren hitzak euskarara itzultzeko arduraduna Aritz Gorrotxategi dugu. “Zero K” izenburuko nobela honek oso berezitasun markatuak ditu. Generoari dagokionez, nolabait zientzia fikzioa gogora ekartzen duten oinarri batzuk aurkezten ditu. Baina jakina, zientzia fikzioan aurkitu ditzakegun klasikoengan gertatzen den bezala, idazlearen ardura nagusia ez da abentura. Idazlearen ardura nagusia gizakia bera da, hau erasotzen duten mamuengan zentratuta. Argumentuaren erdigunean Jeff Lockhart izeneko pertsonaia dugu. Honek lehenengo pertsonan kontatzen du nola Asia erdialdean dauden instalazio sekretu batzuetara egiten duen bidaia aitarekiko topatzeko. Instalazio horietan aurrerapen teknologikoak erabilita, pertsona batzuek heriotzari egin nahi diote aurre. Instalazio horietan dauden pertsonentzat heriotza dagoeneko ez da ezinbesteko gertakaria, teknologia lagun nolabait saihestu daitekeen gertakaria baizik. Nobelaren lehenengo partean Jeff ikusiko dugu instalazioetan zehar ibiltzen, bere aitarekin hitz egiten, instalazio horiek errepresentatzen dutenari buruz hausnarrean. Zientzia fikzioaren neurriko hasiera du, beraz, kontakizunak. Baina kezka nagusia gizakia izanik, heriotzaren aurkako borroka horrek benetan zer inplikatzen duen ere agertuko zaigu. Alde batetik, garrantzitsuena ez bada ere, osagai sozial bat topatzen dugu, heriotza saihestu dezaketen bakarrak aberatsak izango baitira, beste gizaki guztiek mundua nola desegiten zaien pairatzen duten bitartean. Baina kezkarik inportanteena metafisikoa dela esan daiteke. Borgesen ipuin gogoangarri batean (“El inmortal” zuen izenburua) aspaldian irakurri ahal izan zen bezala, gizakiak egiten dituenei benetan balio ematen diena gauza horiek egiteko denbora mugatu baten jabe izatea da. DeLilloren eleberrian antzeko arazoa planteatzen da eta, horretarako, eldarnioaren mugan dagoen testu baten bidez, gizakia hondamendiaren aurrez aurre jartzen jakin du.
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo
Zakur zaunkak
Iñaki Irazu
Hasier Rekondo
Bufalo guztiak
Juanra Madariaga
Paloma Rodriguez-Miñambres
Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma
Jon Jimenez
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Asier Urkiza
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Amaia Alvarez Uria