kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Nola banandu nintzen neure alaba eta neure ia-semearengandik / Lydia Flem (Joxan Elosegi) / Alberdania, 2009

Txikia handi Ander Irizar / Diario de Noticias, 2010-03-09

Ez dugu honako hau Lydia Flem idazle eta psikoanalista belgikarrari euskaratu zaion lehenbiziko liburua. Hor ditugu, lehenagotik, “Izua” eta orain hizpide dugun honekin zerikusi handiagoa duten “Nola hustu nuen gurasoen etxea” nahiz horren segida moduko “Amodio gutunak oinordetzan”. Liburu horietakoren bat irakurri duenak asma dezake, gutxi gorabehera, zer-nolako liburua izango den honako hau. Lydia Flemek esperientzia pertsonal bat hartuko du oraingoan ere abiapuntu, bizitzaren legeak agintzen duen beste gertakizun bat: seme-alabek halako batean etxeko habia uztea. Banantze-prozesu hori nola bizi izan zuen kontatuko digu Flemek, izenburuan bertan adierazten digunez (esplika dezagun, bidenabar, semeari “ia-semea” deitzen diola senarrarena delako), xehetasun ugariz kontatu ere. Eta, xehetasunez agertuko dizkigu, era berean, gurasotasunari buruzko hausnarketak. Esan dezagun, bide batez, gorago aipatu den liburu bikotean ez beste ikuspuntu batetik aztertzen dela hemen gurasotasuna; hau da, ez alabatasunetik, baizik eta, orain, amatasunetik. Halatan, bere seme-alabak direla-eta izaniko beldurrak, kezkak, pozak eta bestelako bizipenak zehazten dizkigu Lydia Flemek. Norbaitek galde lezake, ordea, zer literatur interes izan dezaketen horrelako bizikizun eta pentsakizun guztiz pertsonalek. Eta badute interesa, bai. Izan ere, idazlearen ia egunkari pertsonal eta intimotzat har litekeen liburu honen pasarte ugari irakurlearen balizko egunkari batekoak izan litezke sarri askotan. Kontu erabat partikular baten muinari heldu eta horren unibertsaltasuna azaleratzen asmatzen denean agertzen da literaturaren dirdira, eta hemen bada literatur izpi dirdaitsurik. Hala, gorago aipatu ditugun liburuekin gertatzen den bezala, lan honetan ere jende askoren emozioei eta sentimenduei jarri die hitza Lydia Flemek, eta, era horretan, irakurle ugarik ikusiko du bere burua islatuta. Egia esateko, barru-barrukoa duguna, eta ustez geurea bakarrik dena, besteren hitzez egoki adierazia ikustea bitxia gertatzen da, eta, zenbaitetan, lagungarria ere gerta daiteke.

Apustu irmoa egin du Alberdania argitaletxeak Lydia Flemen alde. Horrela, azken bost urteotan, idazle eta psikoanalista belgikarraren lau liburu eman ditu argitara Alberdaniak, eta ez euskaraz soilik, gaztelaniara ere euskal argitaletxe honen bidez iritsi baitira Flemen lanak; bide batez esanda, Nola hustu nuen gurasoen etxea katalanez ere argitaratu du Alberdaniak. Flemen aldeko apustu horretan, aipatzekoa iruditzen zait itzultzaile bera izan dela lau liburuetan belgikarrari ahotsa eman diona, Joxan Elosegi gipuzkoarra hain zuzen. Eskarmentu handiko itzultzailea dugu irundarra, eta oraingoan ere baliatu beharko zuen, bai, esperientzia hori itzulpenari aurre egitean, liburuak, bere laburrean, badu-eta, tarteka, esaldi luzetan gauzatzen den hausnarketa korapilatsurik.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak