« Alexis | Haizeaz bestaldetik »
Hirugarren gizona / Graham Greene (Iñaki Ibañez) / Elkar, 1988
Hirugarren gizona Dabid Zuazalde / Argia, 1988-11-13
Guk —zuetako askok bezala, ziurrenik— filmea ezagutzen genuen lehendik, Orson Welles gizon puska horren agerpen labur baina distiratsuarekin. Orain berriz, Elkarrekoek liburua euskaraz gozatzeko parada eskaini digute, literatura beltzaren azpisailean kaleratutako honi esker. Eskuharki, “Hirugarren gizona” beste nobela labur batekin argitaratu ohi da, “Idolo eroria” deritzanarekin, hau ere filme baten oinarri izana, baina bakar honekin ere konformatzen gara. Poztu egin gaitu eta.
Graham Greene, 1904ean jaioa, bizirik dirauten idazle britainiar handietarik da seguru asko, eta genero ugari landu badu ere, espioitza eta boterearen gorabeherekin zerikusia dutenak dira ezagunen.
Hauen artean, “Hirugarren gizona” ez da akaso guztizkoena ere luzeagoen aldean, baina bere ezaugarriek biribil bihurtzen dute nobela hau: deskribaketa labur eta funtzionalek, elkarrizketa biziek, flash-back eragingarriek, ondo garatutako argumentuak… Ikusten ahal denez, idazlearen eta dagozkion bereizgarriak guztiak ere. Izan ere, kasu honetan alde txikia dago idazlanaren eta zeluloidearen artean. Gero filmatu eginen zela jakinda idatzi zelako, noski. Horrek dakarrena zera da: gogoeta eta bestelako dibagazioak baztertzea, hitzezko lore-jokoak alde batera uztea. Geratzen dena: narazio sendo-zindoa, ondo kontatua, jakinminez hastetik buru eramaten zaituena.
Argumentua ez dizugu kontatuko (akaso jakingo baldin baduzu ere), baina bai zertxobait giroaz: II. Mundu Gerra bukatu ostean Vienan gertatzen da dena; soldadu ingeles, frantses, amerikar eta sobietarrek kontrolatzen dute hiri birrindu eta txikitua. Elurra ari du, hotza, eta gerra hotzaren aztarnak ere agerian. Batzuek bizimodua nola-hala atera nahi, bestetzuek ahalik eta azkarren aberastu gura. Ezer eranstekotan, ba, obraren antikomunismo hori ez zaigula atseginegi, baina, tira, hainbeste pelikula ikusi eta gero ohiturik gauzkate.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez