« Inkomunikazio-komunikazioa | Futbolariaren bizitza »
Jat / Goizalde Landabaso / Elea, 2005
Lehertu jako bihotza Igor Estankona / Deia, 2005-05-04
Goizalde Landabaso lauso, ia-ia desegindako bat, babesgabea. “Jat” honetan ibiltzen dituen kaleak imagina ditzakegu, Bilbo melenkoniatsu batekoak dira. Berak ikusten duena ikus dezakegu, euria auto baten kristaletik behera trabes. Baina bere deserrotzearen sustrai sakonak, horiek ez, horiek ezin ditugu barrundatu. Bere konposizioen orainaldia ezagutzen dugu —poeman dago— baina ez dakigu noiz egin zioten oraindik dariola dagoen zauria, noiztik ari ote den osatzeko idazten. Bere buruarenganako gupida harrotasun etsitu batez janzten du, errebelatu egiten da guztiz errebelatu barik. Nahasmenduaren eta inpotentziaren arteko ez dakigu zein urmael baretan hartzen dute deskantsu poem hauek.
Liburu existentziala da “Jat”. Bildur barik aldarrika dezake hori idazleak, ezinezkoa da izkutatzea. Ezin uka daiteke, ezin disimula daiteke. Goizalde Landabasoren lana isiltasun ozen batean galtzen da, haizearen firi-fara altua ahul iritsiko balitzaio bezala eta benetan sorgarria, benetan garrantzitsua, norbere hustasuna balitz legez. “Jat” honetan poeta da protagonista bakarra. Hori ez dela milagroa esango duzue, baina poesia barru-barrukoa izateak ez dio zertan poetari beti protagonismo osoa eman. Idazlea bera da gauzenganako distanteago eta bere buruarekiko lotuago ageri. Jarrera kontua da, edo aldarte kontua: izpirituaren kokapenaz norberak daki ondoen.
Hobetu daiteke mundua? Senda gaitzake lumak? Pesimista al da Goizalderen poesia, edo arean mikatza bakarrik? Kantoiko eskalea, auzoko emakume jipoitua… hostorea bezala desegiten uzten ditu, bera desegin ahala. Eite guztietako elementu haustu horien bitartez irakurleak antolatu behar du balio-eskala propioa. Juzkurik ez dago, epaiketarik ez da egiten, eta ironia ere neurrian darabil. Distantea eta gordina da era berean “Jat”. Ez da erraza azaltzen, baina esango nuke nuke autoreak bete egiten duela liburua, ez diola ia arnasbiderik uzten. Eramangarriagoa izango litzeteke osterantzean, noski, baina “Jat”en meriturik handiena horixe da: bihotza beterik idatzi zela.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera