« Saio poetikoa: baserri hutsak nola halaxe gure idiosinkrasia | Bizitzera kondenaturik »
Poesia kaiera / Philip Larkin (Juanjo Olasagarre) / Susa, 2023
Aldarte kontentagaitza Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2024-01-13
Munduko Poesia Kaierak —Juanjo Olasagarre itzultzaile eta Maialen Berasategi hitzaurrearen arduradun— aurkezten du Philip Larkin poeta ingelesaren antologia bat, 54 olerkiz osatua eta Larkinek argitara eman zituen lau liburuetatik hautatua. Larkin oso olerkari ezaguna izan da Erresuma Batuan eta horren froga dugu poeta ohoratuaren kargua eskaini ziotela baina errefusatu zuela, ez baitzuen interesik bizitza publikoan. Liburuzaina ogibidez, nahiz eta Amis bezalako idazleak bere lagunen artean zeuden, jarrera mesfidatia zuen jendaurrean ezagun bilakatzeko (misantropoa eta pentsamendu eskuindarra izatearena alde batera utziko dugu).
Euskaraz egindako itzulpen honetan, batetik, Larkinen tonu garratza eta hartzailearekiko hurbiltasuna edirengo ditugu, zeinetan emozio sakonak, baina beti eutsiak, islatzen diren. Bestetik, gizarte garaikidearen miseriak eta makurrak antzemateko erakutsi zuen gaitasuna bertsoetara eraman zuen, bere umore sen berezia (batzuetan sarkastikoa eta zakarra izan zitekeena) poemez jabetzen zelarik.
Erretorika jasoa eta sentimentalismoa alboratuta, eguneroko aferez izkiriatzea deliberatu zuen, esate baterako, diruaz, familiako gertakariez edo anbulantzia batez. Ildo horretatik, poeta britainiarrak uste zuen idazteak zerikusia zuela gauzakiak zaintzearekin, hortik jaiotako esperientzia anitz eta konplexua ahanzturatik ateratzen saiatzeko, bulkada hori arte ororen hondoan zegoelakoan. Liburuen artean murgildurik bizi zen funtzionario gris horren itxurapean, begirada eszeptiko bezain zolia baliatzen zuen olerkietan, existentziaren iheskortasun etsigarriaz jakitun, irakurleak hunkitzea lortzen duena. Bere obran bakardaderako joera eta mina azaleratzen dira bai, baina poema bikainak ondu zituen gizakiaren ahuleziaz hausnartu bitartean.
Denbora bizigarri baterako
Marina Garces
Irati Majuelo
Jostorratza eta haria
Yolanda Arrieta
Amaia Alvarez Uria
Haize begitik
Mikel Ibarguren
Ibon Egaña
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Asier Urkiza
Zubi bat Drinaren gainean
Ivo Andritx
Aritz Galarraga
Panfleto bat atzenduraren kontra
Pello Salaburu
Mikel Asurmendi
Denboraren zubia
Iñaki Iturain
Aritz Pardina Herrero
Etxeko leihoak unibertsora
Alba Garmendia Castaños
Irati Majuelo
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Joxe Aldasoro
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Aiora Sampedro
Aizkorak eta gutunak
Edorta Jimenez
Mikel Asurmendi
Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Maialen Sobrino Lopez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Asier Urkiza