« Denontzako eta inorentzako ez | Klima aldaketaz harago »
Kangaroo / Martin Etxeberria / Elkar, 2023
Barkamenik ez Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2023-05-28
Gauaren ilunean nabigatzeko mapa eratu du Martin Etxeberriak bere azken poema liburuan, nahiz eta nabigatzeak ez duen zertan portu bat izan helburu. Tematika gordinei buruz dihardu, ilargiaren alde ezkutuaz eta pertsonen grina dobekatuez: norberak berc burua ulertzeko izaten dituen zailtasunez.
Winston paketea amaitu eta —makinan besterik ez dagoelako— Ducadosa hartu duenaren ke-zurrupada latza eskaintzen die birikei. Aurreko liburuetan baino hordiago ageri da zarauztarra, egoera ertzekoagoetan eta ulergaitzago. Zeharo interesgarria da idazlearen bosgarren poema liburuarekin bere ibilbideari eman dion norabidea. Liburuari izena ematen dion komunikazio etena (“kanguru” hitzak “ez dizut ulertzen” esan nahi du) asumitzen du idazleak, eta arriskuak liburu ausart bilakatzen du.
Genitalek eta alkoholak leku pribilegiatua dute berrogei poematik gorako bilduman. Taburik gabeko liburua da; gaubelakoa, baina ez goibela. Sufrimendu indibidualek konponbide kolektiboa dutelako susmoa erakusten dute poemek, eta tabema ilunetan marrazten diren pertsonaiek nolabaiteko ihesaldia abiatu dute (“Terra incognita” baten bila akaso).
Substantzien edo emozioen eraginez kontzientzia-egoera aldatuta duten gorputze(ta)tik mintzo dira. Gainera, poesian ohikoa den kutsu autobiografikoa gainditu egiten da liburuan: “ni” bat baino gehiago topatukoditu irakurleak. Nabarmentzeko modukoak dira “Amondu da mundua” bezalako poema edo kanta bokazioarekin jaio den “Entzun arretaz” izenekoa:
“Izan beste guztientzat / inork ikusi nahi ez duen zomorroa, / tximeleta ilun hura/ eta ez eskatu barkamenik. / Ez baituzu izango”.
Maskara baten aitortza
Yukio Mishima
Ibai Atutxa Ordeñana
Emakume gaiztoak
Marilar Aleixandre
Jon Jimenez
Baserria (h)uz(s)ten
Oskar Gaztelu Bilbao
Maddi Galdos Areta
Animalia domestikoak
Esti Martinez
Irati Majuelo
Ni ez naiz hamalau
Karlos Linazasoro
Hasier Rekondo
Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide
Jon Martin-Etxebeste
Oso latza izan da
Xabier Mendiguren Elizegi
Mikel Asurmendi
Su festak
Jon Urzelai Urbieta
Jon Jimenez
Azpimarrak
Nerea Balda
Paloma Rodriguez-Miñambres
Su festak
Jon Urzelai Urbieta
Eneko Barberena
Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena
Ibon Egaña
Lurraz beste
Garazi Arrula Ruiz
Mikel Asurmendi
Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte
Jon Jimenez
Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte
Mikel Asurmendi