« Distantzia argituz | Euskaldunen azpiratze prozesu historikoa »
Su festak / Jon Urzelai Urbieta / Susa, 2023
Musikaren boterea Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2023-05-20
1963an Mairuelegorretako kobatan egindako lehen emanalditik gaur egunera arteko jaialdien garapena errepasatzen du liburuak. Musikaren botere askatzaileaz mintzo da, eta horretarako 60ko hamarkadara egiten du atzera. Garai hartan, zenbait pertsona errebelatu egin ziren: proposatzen zitzaien bizimodua alienatzailea iruditzen baitzitzaien, eta kontrakultura sustatu zuten. Euskal Herrian, garai berean, kantagintza berria jaiki zen eta Frankismoaren zentsurari aurre egiteko notak eta letrak sortu zituen. Haien diskoak kontrabandoan ekartzen zituzten askok Lapurditik. Askatasuna belarrietatik sartzen zen garaiak ziren. Ondoren, mezu esplizituagoen txanda etorri zen Euskal Rock Erradikalaren eztarri urratuetatik. Gaur egunean musikagintza bestelako paradigma batean dago. Kontzertu klandestino txikietatik multinazionalek eta erakundeek hauspotutako makrokontzertuetara pasatu da jendartea. Turistak erakartzeko bitarteko bihurtu dira zenbait jaialdi eta euskal sinbologia ‘merchandising’a sortzeko baliabide. Testuinguru globalizatuan inporta daitekeenak soilik axola du.
Musikari buruzko errepaso historikoa eta begirada soziologikoa uztartzen ditu saiakera honek. Mamitsua eta erakargarria da aldi berean. Zientzia dibulgazioan aparteko gaitasuna erakutsi izan du Urzelaik, eta liburu hau horren adibide da. Baieztapenek oinarri zientifikoa dute eta ondo erreferentziaturik ageri dira liburuaren amaieran. Irakurlea historiaren ziklikotasunaz jabetuko da: bertakoaren eta kanpokoaren arteko talkak, gazteen eta helduen arteko ezin ulertuak, profesionalizazioaren eta musikariaren ardura sozialaren arteko auzia, boladan dagoen estiloa undergroundaren ustiaketa interesatua… behin eta berriz, behin eta berriz, dantzatzeko grinaren edo patriken interesen konpasean, bat, bi, hiru; bat, bi, hiru…
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez