« Kanpoko egurrak sua ezin egar | Irisetik begira »
Izurdeen aurreko bizitza / Kirmen Uribe / Susa, 2021
Kosta ahala kosta Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2022-02-19
Konbikzio politikoak bururaino jarraitzearen gaineko liburua da Kirmen Uriberen azkena. Egitura aldetik eleberri konplexua da; eta kontaketa estilo aldetik, gozoa. Baporeak, aurrera doala, alde bietara sortzen ditu arrastoak: iragana atzetik doakio beti, nondik datorren gogorarazi nahi balio bezala. Eleberri honetan aurrera doan baporearen protagonista dira idazlea eta bere bikotekidea: familia osoa New Yorkera joan da bizitzera idazleak Rosika Schwimmerren bizitzari buruzko liburua osatzeko beka jaso baitu. Sortzaileen bizimodu prekarizatua, migrarien arteko elkartasuna eta pandemiak behartutako bizimodu aldaketa nabarmentzen dira orainaldiko planoan. Baporearen uberan, berriz, iraganetik datozen bi arrasto. Batetik, Schwimmerren bizitzaren dokumentazioaren arakaketaren emaitzak. Historiak merezi adina oroitzen ez duen emakume bakezale eta feminista honek Lehen Mundu Gerran izan zuen eraginaren berri ematen du: Amerikarako ihesa, ezkutuan mantendu diren lorpenak… Bestetik, bi protagonistek 80ko hamarkadako Ondarroaren oroitzapenekin osatzen duten erretratua: ezkutaleku kuttunak, sexua, drogak, gatazka politikoak… Idazlearen sendiak sorterrian jasan zuen jazarpenaren berri ematen du liburuak. Harena familia komunista eta ez independentista izan zen, eta bakearen aldeko posizio publikoa hartzeak zipriztindu egin zuen haien bizitza.
Konpromiso politikoak leku eta garai ezberdinetan izan du kostua, eta idazleak horri buruz egiten duen gogoetak eta informazio helarazteko erabiltzen dituen testu tipologia aberastasunak bihurtzen dute liburua hondarpeko altxor. Kapitulu batzuetan, Schwimmerren bizipenen eta protagonisten oraineko edo iraganeko bizipenen artean paralelismoak ezartzen ditu. Orrialde horietan, itsasontzitik begiratzen duenarentzat, arrainen paparrek zilarrezko distira egiten dute.
Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Maialen Sobrino Lopez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Asier Urkiza
Espekulazioak
Arrate Egaña
Nagore Fernandez
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Txani Rodríguez
Azken batean
Lourdes Oñederra
Mikel Asurmendi
Auzokinak
Gorka Erostarbe
Maddi Galdos Areta
Esker onak
Delphine De Vigan
Irati Majuelo
Meditazioneak gei premiatsuen gainean...
Martin Duhalde
Gorka Bereziartua Mitxelena
Urte urdin ihesak
Jesus Mari Olaizola "Txiliku"
Hasier Rekondo
Emakume oinutsa
Scholastique Mukasonga
Maialen Sobrino Lopez
Erroen izerdia
Jone Bordato
Nagore Fernandez
Azken batean
Lourdes Oñederra
Asier Urkiza
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Jon Martin-Etxebeste