« Minaren barrunbeetan | Gizarte-atomoen zirrikituetatik barrena »
100 kantu / Bob Dylan (Xabier Paya) / Elkar, 2021
Kantatzeko itzuli Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2022-02-12
Artista paregabea da Bob Dylan. Haren kantak, musikaz haratago, literatur pieza baliotsuak dira; horren lekuko, 2016an Nobel saria jaso izana. Liburu honek kantariaren 100 kanta biltzen ditu. Haien itzulpen lana bereziki korapilatu ohi da jatorrizkoak metrika zorrotza eta hoskidetasuna dituelako, eta haietako zenbait ereserkiak direlako. Halakoetan, itzultzaileak hautua egin behar du: edukiari ahalik eta fidelen izan edo lizentzia txikiak hartu eta forma edukiaren pare mimatu. Nor aproposagorik, ordea, lan horretarako bertsolari eta itzultzaile zaildu bat baino? Liburuak hitzatze interesgarri bat dakar. Bertan, itzultzaileak topatu zituen zailtasunen berri ematen du eta haiei aurre egiteko hartu zituen erabakiak azaltzen ditu. “Blowin in the wind” abestia har liteke bere lanaren adibide gisa; eta bigarren bertsoa melodian zein eroso kantatu litekeen probatu: “Zenbat urte behar du mendiak,/ irents dezan itsasoak?/ Zenbait urte behar ditu aske/ geratu dadin presoak?/ Zenbat alditan egin dezake,/ ez ikusiarena soak?/ Haizean, lagun, dabil erantzuna/ haizean dabil erantzuna”. “Like a Rolling Stone” abestiko Miss Lonely Bakarne bihurtu da euskarazko bertsioan eta estribilloak “Heu heure jabe/ ezta etxerik ere,/ arrotzenen pare,/ hain noragabe!” oihukatzen du. Kanten izpiritua bere egin eta euskaraz sortuak izan zirela sinesteko moduan jarri ditu Payak. Ingelesak hain bere duen silabakarretarako joera erronka da edozein itzultzailerentzat. Haren lekuko, “Knockin’ On Heaven’s Door” abestiaren estibiloa: “Knock, knock, knockin’ on heven’s door” jatorrizkotik “Tok, tok, zeruko atea joz” eraldatu du, kaskezurrean iltzatuta dugun ‘o’ soinua mantenduz. Dylanzalea bazara, irakurle, ez ezazu galdu aurkibiderik gabeko liburu hau. Dylanzalea ez bazara, oraintxe duzu zaletzen hasteko aitzakia. Payak kantatzeko itzuli du.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo