kritiken hemeroteka

8.224 kritika

« | »

100 kantu / Bob Dylan (Xabier Paya) / Elkar, 2021

Kantatzeko itzuli Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2022-02-12

Artista paregabea da Bob Dylan. Haren kantak, musikaz haratago, literatur pieza baliotsuak dira; horren lekuko, 2016an Nobel saria jaso izana. Liburu honek kantariaren 100 kanta biltzen ditu. Haien itzulpen lana bereziki korapilatu ohi da jatorrizkoak metrika zorrotza eta hoskidetasuna dituelako, eta haietako zenbait ereserkiak direlako. Halakoetan, itzultzaileak hautua egin behar du: edukiari ahalik eta fidelen izan edo lizentzia txikiak hartu eta forma edukiaren pare mimatu. Nor aproposagorik, ordea, lan horretarako bertsolari eta itzultzaile zaildu bat baino? Liburuak hitzatze interesgarri bat dakar. Bertan, itzultzaileak topatu zituen zailtasunen berri ematen du eta haiei aurre egiteko hartu zituen erabakiak azaltzen ditu. “Blowin in the wind” abestia har liteke bere lanaren adibide gisa; eta bigarren bertsoa melodian zein eroso kantatu litekeen probatu: “Zenbat urte behar du mendiak,/ irents dezan itsasoak?/ Zenbait urte behar ditu aske/ geratu dadin presoak?/ Zenbat alditan egin dezake,/ ez ikusiarena soak?/ Haizean, lagun, dabil erantzuna/ haizean dabil erantzuna”. “Like a Rolling Stone” abestiko Miss Lonely Bakarne bihurtu da euskarazko bertsioan eta estribilloak “Heu heure jabe/ ezta etxerik ere,/ arrotzenen pare,/ hain noragabe!” oihukatzen du. Kanten izpiritua bere egin eta euskaraz sortuak izan zirela sinesteko moduan jarri ditu Payak. Ingelesak hain bere duen silabakarretarako joera erronka da edozein itzultzailerentzat. Haren lekuko, “Knockin’ On Heaven’s Door” abestiaren estibiloa: “Knock, knock, knockin’ on heven’s door” jatorrizkotik “Tok, tok, zeruko atea joz” eraldatu du, kaskezurrean iltzatuta dugun ‘o’ soinua mantenduz. Dylanzalea bazara, irakurle, ez ezazu galdu aurkibiderik gabeko liburu hau. Dylanzalea ez bazara, oraintxe duzu zaletzen hasteko aitzakia. Payak kantatzeko itzuli du.

Azken kritikak

Dimisioa
Juan Luis Zabala

Irati Majuelo

Bi aldiz iraun
Oihane Zuberoa Garmendia Glaria

Ibon Egaña

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Jon Jimenez

Bekatua
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Asier Urkiza

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Europa bezain zaharra
Joxe Azurmendi

Irati Majuelo

Puta
Nelly Arcan

Joxe Aldasoro

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Jon Kortazar

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Asier Urkiza

Meditazioak
John Donne

Nagore Fernandez

Bekatua
Goiatz Labandibar

Jon Jimenez

Artxiboa

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

Hedabideak