kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Gu gabe ere / Itziar Ugarte Irizar / Susa, 2021

Laztandu gabekoaz Jon Martin-Etxebeste / El Correo, 2021-12-11

Aurrekoek habitatutako eremuan beti geratzen dira arrastoak, bai etxeetan, bai harremanetan eta baita aberrietan ere. Bizi izan ez denaren nostalgia uki liteke Ugarteren poemetan eta ukitu denaren nostalgia bizi. Liburuak denboran atzera egiten du tarteka: Gerra Zibileko fusilaketetaraino edo ETAren amaierako adierazpenetaraino, hizki larrien garaietara; eta, gertakariek zuzenean zauritu ez duten arren, min hura heldu zaio zeharka. Aberriaren eraikuntzan beste batzuk bezain zaratatsua ez den belaunaldi baten parte den ahots bat da poeta oñatiarrarena. Xuxurlaka ere iraultza egin daitekeela aldarrikatzen du. Zapalduekiko elkartasunez mintzo da, eta bere kontraesanez. Etikaren eta estetikaren bilaketa txundigarria egiten du liburu honek.

Euskal Herritik kanpo egindako eskapadetan askatasuna eta gozamena nabarmentzen dira, gerruntze laxatuago bat. Giro epela eta argiztapen horia nagusitzen da bere poematan eta harreman intimoak modu distiratsuan deskribatzen ditu poetak. Egongelan konplizitatez betetako uneak deskribatzen ditu liburuak eta lortu egiten du, nolabait, irakurlea ere giro horren parte bilakatzea. Plazera partekatzeko unean sortutako beldurrak, gorputza eta pentsamenduaren arteko interferentziak inoizko zolien idatzita sumatu ditugu, adibidez, liburuari izena ematen dion poeman (“gorputz bakarrean sartzen ez eta/ partekatzean zertzen den libertatez”) edo “Zuloak” izenekoan: “nola liteke/ dena irabazteko izan/ eta dena galtzeko beldur hau”, galdetzen du Ugartek. Oraindik ere bere burua sorkuntzaren lehen lerroan kokatzeak dardara eragiten dion belaunaldi bat irudikatu dezake liburu honek, neurriz gaineko ardura bat bereganatzearen bertigoa; baina “Gu gabe ere” ezinbesteko liburua da euskal literaturaren etorkizuna iragartzeko.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak